O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

I.4. So’zlarning aloqa-munosabat shakillarini o’rgatish jarayonida  

nutq o’stirish. 

 

So’zlarning aloqa-munosabat shakillarini o’rgatishni darslik ustida ishlash 

bilan  boshlash  mumkin.  Bunda  o’quvchilarga  darslikda  so’zlarnong  aloqa-

munosabat  shakillariga  doir  berilgan  materialni  o’qib  chiqishtopshiriladi.  Bir 

necha daqiqadan so’ng quyidagi savollar o’rtaga tashlandi. 1. So’z o’zgartuvchi 

qo’shimchalar  birikish  xususiyatiga  ko’ra  necha  guruhga  bo’linadi?  2.  Ismlar 

tarkibiga  qaysi  turkumlar  kiradi?  3.  Sof  fe’l  tarkibiga  qaysi  vazifadagi  so’zlar 

kiradi?  4.  O’zgarmas  so’zlar  tarkibiga  qaysi  so’zlar  kiradi?  O’quvchilar 

savollarga  javob  bergandan  so’ng  o’qituvchi  aloqa-munosabat  shakillarini 

eslatib, ularning vazifalarini aytadi. 

 

So’zlarning  aloqa-munosabati  shakillarini  mustahkamlash,  o’quvchilar 

nutqini  o’stirish  maqsadida  mashq  ishlandi.  Buning  uchun  darslikdagi  116  –

mashqdan foydalanish tavsiya etiladi.  

 

O’quvchilar  terma  gaplarni  navbat  bilan  o’qiydilar  gaplarga  ajratib 

ko’rsatilgan  so’z  o’zgartuvchi  qo’shimchalar  qaysi  so’z  turkumlariga  qo’shilib 

kelganligini aytadilar.  

 

---