O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

         Tadqiqot  obyekti  va  predmeti.  XI-XIV  asrlarga  oid  qadimgi  umumturkiy 

tilning, jumladan, Mahmud Koshg‘ariyning “Devonu lug‘atit turk” va Yusuf Xos 

Hojibning “Qutadg‘u bilig” asarlarining fonetik, morfologik tahlilga tortildi. 

Tadqiqotning  maqsadi  va  vazifalari.  O‘zbek  yozma  adabiy  tili  fonetik, 

morfologik  meyorlarining  shakllanishi  va  taraqqiyotini  aks  ettirgan  yozma 

manbalarni  belgilash  hamda  ularning  til  xususiyatlarini  tahlil  etish  va  shu  asosda 

magistrlik  dissertatsiyasi  mavzusini  ilmiy-amaliy  jihatdan  yoritish  tadqiqotning 

asosiy maqsadi bo‘lib hisoblanadi.  

Magistrlik dissertatsiyada quyidagi vazifalarni bajarish rejalashtirilgan: 

-  o‘zbek  tilining  shakllanishi  va  nomlanishi  masalasiga  oid    tarixiy-ilmiy 

manbalarning talqini  va bu boradagi fikr-mulohazalarga munosabat bildirish;  

-  o‘zbek  xalqi  va  tilining  shakllanishi  hamda  nomlanishiga  asos  bo‘lgan  

ildizlarni aniqlash va mazkur  masala bo‘yicha muayyan xulosaga kelish;   

-  o‘zbek  yozma  adabiy  tilining  shakllanish  davrlariga  xos  lisoniy 

xususiyatlarini  o‘zida  aks  ettirgan  yozma  manbalarni  belgilash  va  ular  tilining 

dialektal asosi haqidagi fikrlarga munosabat bildirish;  

-  XI-XIV  asrlar  birinchi  yarmidagi  o‘zbek  yozma  adabiy  tili  fonetik  va 

morfologik  meyorlarining  shakllanishiga  asos  bo‘lganligini    ilmiy  jihatdan 

yoritish; 

-  XI-XIV  asrlar  birinchi  yarmidagi  o‘zbek  yozma  adabiy  tili  manbalarda 

qadimgi  turkiy  til  unsurlarining  izchilligi  hamda  milliy  yozma  adabiy  tilning  ilk 

shakllanishi va taraqqiyotidagi o‘rnini aniqlash;