O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

1832  yilda  Fransiyaning  Somma  daryosi  bo’yidagi  Abbivil  shahri  yaqinida 
olib  borilayotgan  qurilish  ishlari  jarayonida  juda  katta,  hozirgi  biror  hayvonga  teng 
kelmaydigan  suyak  qoldiqlari,  kremen  toshi  topiladi.  Bu  topilmalar  bojxona 
amaldori, havaskor arxeolog Bushe de Pertga katta qiziqish uyg’otadi.  
XIX  asrning  50-yillarida  Olduvay  (Tanzaniya)  dan  keyin  2-o’rinda  turuvchi 
qadimgi manzilgoh  - Sent  Ashel tolpiladi. Bu yerdan juda ko’plab toshdan qilingan 
“boltalar” topiladi (800 ga yaqin). Ular ustida 25 yil davomida tadqiqot ishlarini olib 
boragan  arxeolog  Rigollo  ularni  soxta  emasligini  tasdiqlaydi.  Keyinchalik  Shell 
(Fransiya),  Ispaniyaning  Dordon  departamentida  Solyutre  va  Mustye  manzilgoh-
larining  topilishi  tosh  davri  qurollarining  yasalish  uslubi  va  texnikasini  o’rganishga 
yo’l  ochib  berdi.  1868  yilda  Shimoliy  Ispaniyada  Altamir  g’oridagi  qoyatosh 
suratlari  ovchilar  tomonidan  topiladi  va  arxeolog  Savtuola  tomonidan  o’rganiladi. 
Bunga  o’xshash  qoyatosh  suratlari  Dordondagi  La-Mut  g’orida  arxeolog  Emil