O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi davlat universiteti «kasbiy ta’lim»

5-rasm. Issiqlik tashuvchilarning tо‘g‘ri oqimli harakatda temperaturalarining о‘zgarishi.

6-rasm. Issiqlik tashuvchilarning teskari oqimli harakatda temperaturalarining о‘zgarishi.
5-rasmdan kо‘rinib turibdiki, tо‘g‘ri oqimda sovuq issiqlik tashuvchining oxirgi temperaturasi xar doim qaynoq issiqlik tashuvchining oxirgi temperaturasidan past bо‘ladi. Qarshi oqimda (6-rasm) sovuq issiqlik tashuvchining temperaturasi qaynoq issiqlik tashuvchining temperaturasidan ancha katta bо‘lishi mumkin. Demak, qarshi oqimli apparatlarda sovuq issiqlik tashuvchining temperaturasini, tо‘g‘ri oqimli apparatdagiga qaraganda yuqoriroq kо‘tarish mumkin ekan.

Bundan tashqari, rasmlardan kо‘rinib turibdiki, temperatura о‘zgarishlari bilan bir qatorda suyuqliklar temperaturalari farqi Dt ham о‘zgaradi.

va k kattaliklarni faqat elementar yuzi chegarasida о‘zgarmas deb hisoblash mumkin. shuning uchun elementar dF yuza uchun issiqlik uzatish tenglamasi faqat differensial shaklda tо‘g‘ri bо‘ladi:

(4)

Butun F yuza bо‘ylab uzatilgan issiqlik oqimi (4) tenglamani integrallashdan aniqlanadi:

(5)

Bunda -butun isitish buylab temperaturaning о‘rtacha logarifmik bosimi. Agar issiqlik uzatish koeffitsiyenti issiqlik almashinuv yuzasi buylab ancha о‘zgarsa, u holda uning о‘rtacha qiymati olinadi:

U holda k_urt=const bо‘lganda (5) tenglama quyidagi kо‘rinishga keladi: