O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

Kaustobiolitlar.  Neft  va  gaz, ko‘mir  va  yonuvchi  slanetslar  hamda  boshqa 

tabiiy organik birikmalar yer po‘stida mineral hosilalarning alohida guruhini hosil 

qiladi. Ularni yonuvchi foydali qazilmalar yoki kaustobiolitlar deyiladi (yunoncha 

–  «kausto»  –  yonuvchi,  «bios»  –  hayot,  «litos»  –  tosh).  Ular  birlamchi  manba  – 

tirik  mavjudotlarning  qoldig‘idan  iborat  bo‘lgan  organik  moddalarning  qayta 

o‘zgarishi natijasida vujudga kelgan. 

Barcha  yonuvchi  foydali  qazilmalar  ikki  yirik:  ko‘mir  va  neft  qatoriga 

bo‘linadi.  Birinchi  guruh  asosan  organik  ugleroddan,  ikkinchisi  esa 

uglevodoroddan tarkib topgan.