O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universitetining pedagogika instituti

Pedagogika fanlari tarkibi va uning boshqa fanlar bilan aloqasi.

Pedagogika fanlari tarkibi va uning boshqa fanlar bilan aloqasi.

Har bir fan o‘rganilayotgan ob‘ektdan o‘zi tadqiq qiladigan predmetni - ob‘ektiv dunyoning u yoki bu yashash shaklini, tabiat va jamiyat taraqqiyoti jarayonining u yoki bu tomonini ajratib oladi. Murakkab ob‘ektiv holda mavjud hodisa bo‘lgan tarbiyani ko‘pgina fanlar o‘rganadi. Masalan, falsafa tarbiyani jamiyat, uning ishlab chiqaruvchi kuchlari va ishlab chiqarish munosabatlari taraqqiyotning alohida momenti deb hisoblaydi; tarix uni sinfiy kurash va sinfiy tuzumning ayrim qismi deb biladi: psixologiya uni kamol topayotgan inson shaxsini shakllanishining tadqiq qilish munosabati bilan o‘rganadi.

Pedagogika fanlari tizimiga quyidagidagilar kiradi:

Pedagogika fanlari tizimiga quyidagidagilar kiradi:

1. Umumiy pedagogika - tarbiya nazariyasi va didaktika

( o‘qitish nazariyasi). U tarbiyaning barcha sohalariga xos qonuniyatlarni o‘rganadi va tekshiradi.

2. Yoshlar pedagogikasi. U maktabgacha tarbiya pedagogikasi, maktab pedagogikasi, kattalar pedagogikasiga bo‘linadi.

3. Maxsus pedagogika - surdopedagogika - kar bolalarni o‘qitish va tarbiyalash tizimini, tiflopedagogika - yaxshi ko‘rmaydigan va butunlay ko‘rmaydigan bolalarni o‘qitish va tarbiyalash tizimini, olegofrenopedagogika - aqli zaif bolalarni o‘qitish va tarbiyalash xususiyatlarini o‘rganadi.

4. Xususiy metodika - ayrim o‘quv fanlarining o‘qitish metodikasini o‘rganadi.

Pedagogika fani tarmoqlarga predmetlarni o’qitishning qonuniyatlarini o’rganuvchi fan – metodika ham kiradi.

Shu bilan birga pedagogika fani boshqa fanlardan ajralgan holda rivojlana olmaydi. Pedagogikaning tarbiya sohasidagi ob'yekti o’sib kelayotgan yosh avlod bo’lgani uchun pedagogika insonni o’rganuvchi fanlar bilan bog’liqdir.

Pedagogika fanining metodologik asosini falsafa tashkil etadi. Chunki, tarbiyaning maqsadi, ilmiy dunyoqarashni shakllantirish, jamoa va shaxs muammolari va shu kabilar ikki fanni birlashtiradi. Iqtisod va, xususan, uning bir bo’lagi xalq ta'limi iqtisodi pedagogika bilan bog’lanib ketadi.