O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Tadqiqotning maqsadi
5-7 sinf o'quvchilarida ma‘naviy-axloqiy
tarbiyani amalga oshirishda opera va balet asarlarini eshitib idrok etishda 
samara beradigan uslub va vositalarni tanlab amalda qo'llash, olingan ijobiy 
natijalarni amaliyotga tavsiya etishdan iboratdir. 
Ilmiy ishining ob'ekti
Qarshi shahar 29-son umumiy o‘rta ta'lim 
maktabi o'quvchilarining 5-7- sinflarida amalga oshirib boriladigan musiqa 
madaniyati darslarining mazmuni hisoblanadi. 
Ilmiy tadqiqot ishining vazifalari
tanlangan mavzuning dolzarbligi va 
maqsadidan kelib chiqqan holda quyidagicha belgilandi: 
1. Tajribali musiqa o'qutuvchilarining ish faoliyatini o'rganish va 
umumlashtirish; 
2. O'quvchilarda tinglash va kuylash malakalarini shakllantirishda opera 
va balet asarlarining imkoniyatlarini aniqlash; 
3.O'quvchilarni o‘zbek opera va balet asarlari orqali ma‘naviy-axloqiy 
tarbiyalashda samara beradigan yo'l va uslublarni aniqlash; 
4.Tajriba -sinov ishlari olib borish va uning yakuniy natijalari asosida 
ilmiy asoslangan pedagogik tavsiyanomalar ishlab chiqish. 
Tadqiqot ishining predmeti
- opera va balet janrlari orqali o'quvchilarda 
estetik tarbiyani amalga oshirish jarayoni hisoblanadi. 
Bitiruv malakaviy ishining metodlari: 
O'quvchilar bilan suhbat, bahs-
munozara yuritish intervyu olish, anketa savol-javoblarini o'tkazish va sinov-
tajriba ishlarini olib borish. O‘zbek kompozitorlarining operalaridagi 
qo‘shiqlardan va balet asarlaridan o'quvchilarning estetik idroki, did va 
ijrochiligi uchun mos bo'lganlarini tanlab olish. Ulardan musiqa madaniyati 
darslarida keng foydalanishdir.
Tatqiqot ishining ilmiy farazi:
Opera va balet janrlari orqali 
o'quvchilarni axloqiy tarbiyalash ishlarini samarali amalga oshirish mumkin, 
agarda: 

---

6 
-O'quvchilarni axloqiy tarbiyalshni amalga oshirishda opera va balet 
san'atining o'rni va ahamiyati tarixiy va nazariy asoslansa; 
-O‘zbek kompozitorlari operalaridagi qo‘shiqlardan maktab musiqa 
to‘garaklarida foydalanishning samarali yo'l va uslublari ishlab chiqilsa; 
-O'quvchilarni musiqa orqali tarbiyalashning maqsad va vazifalari bilan 
uzviy bog'liq holda amalga oshirilsa; 
-O‘zbek operalarini yaratgan mualliflarning hayoti va ularning yozish 
uslublariga xos xususiyatlari bilan o'quvchilarni tanishtirib borilsa; 
-O'rganiladigan o‘zbek opera asarlarining mazmuni bilan o'quvchilarni 
batafsil tanishtirib borilsa ko‘zlagan maqsadga erishish bir muncha 
osonlashadi.