O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

1-topshiriq: ”Firma”ma’lumotlar bazasini yaratish.
Topshiriqni bajarish tartibi:
1. Access 2013 ni ishga tushiring.
2.”Firma” deb nomlangan ma’lumotlar bazasini tuzamiz.
3.Ishlab chiqaruvchilar har doim mijozlari bilan ishlaydi va ularning buyurtmalarini bajaradilar.
Agar barcha ma’lumotlarni bitta jadvalga joylashtirsa, ish uchun bir qancha noqulayliklar tug’diradi. Misol uchun jadvaldagi ma’lumotlar takrorlanadi. Ko’pincha ishlab chiqaruvchilar biror-bir firma mijozlari bilan ishlash jarayonida ma’lumotlarni yangidan tuzadi, natijada ko’plab xatoliklar ro’y beradi. Xatolar sonini kamaytirish uchun, asosiy jadvalni yaratish kerak va bir qncha jadvallarni unga aloqasini ta’minlash zarur. Bu yanada samaraliroq natija beradi.
Xuddi shunday 3 ta quyidagi jadvalni yaratamiz:
Ishlab chiqaruvchi,
Mijozlar,
Buyurtmalar.
Buning uchun Созданиe vkladkasidan конструктор таблицни танлаймиз.

1. 
   Konstruktor rejimida jadval yaratish tugamasi.
   

Keyingi qadamda quyidagi ma’lumotlarni kiritamiz.

2-rasm. Ishlab chiqaruvchi maydoni va ma’lumot turlari
Va burchakdagi X tugmasini bosamiz va Unga “Ishlab chiqaruvchi” deb nom beramiz. Shu tarzda qolga ikkita jadvalani ham yaratamiz.

3-rasm. Mijozlar maydoni va ma’lumot turlari 4-rasm. Buyurtmalar maydoni va ma’lumot turlari
Jadvallarni yaratgandan so’ng, ularni ma’lumotlar bilan to’ldirish talab etiladi. Buning uchun “Ishlab chiqaruvchi” jadvalini ishga tushiramiz va quyidagi yozuvlarni kirtamiz.

5-rasm:“Ishlab chiqaruvchi” jadvalini ma’lumotlari

6-rasm: “Mijozlar” jadvalini ma’lumotlari

7-rasm: “Buyurtmalar” jadvalini ma’lumotlari
4.Kalitlarni boshqarish.
Bu uchalla jadvalni aloqasini bog’lash uchun kalitlarni quyish kerak bo’ladi. Kalitlar 2 ga bo’linadi: birlamchi kalit va ikkilamchi kalit.
Kalitlarni qo’yish uchun “ishlab chiqaruvchi” jadvalini konstruktor rejimida ochamiz va “Kod ishlab_chiqaruvchi” maydoni ustiga sichqonchaning chap tugamsini bosamiz va Ключевой поле tugmasini bosamiz.

8-rasm: Birlamchi kalitni o’rnatish. 9-rasm: Ikkilamchi kalitni o’rnatish.
Natijada quyidagiga ega bo’lamiz.
Qolgan Mijozlar va Buyurtmalar jadvallariga ham yuqoridagi amalllarni bajarib kalitlar qo’yamiz.

10 -rasm: Mijos jadvalida kalitlar qo’yish.