O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

Folga yordamida uylarni isitish. 
6 – rasm. Folga yordamida isitish tizimining sxemasi. 

---

25 
Folga yordamida uylarni isitish usuli yaqin orada sodir bo’lib, keng ravishda 
qullanila boshlanmadi. Bu texnologiya yangidir. Bunda qizdiruvchi element 
vazifasini nafis folga bajaradi. Folga listi ikkita plastikli plenkalar orasida 
o’rnatiladi. Butun tizim elektr tarmoqqa ulanadi. Tok ta’sirida folga 38 
gradusgacha qizishi mumkin. Issiqlik foydasiz sarflanmay, bino ichini isitadi. 
Bunday qurilmani polga, devorlarga, yoki potolokga montaj qilish mumkin. 
Quvvat bo’yicha qizdirgichlar ikkita turga bo’linadi: 125 yoki 150 Vt /m
2
. Bunday 
isitish tizimi quvvatli va tejamli hisoblanadi. Uni montaj qilish ishlari deyarli 
qiyinchiliklarni yaratmaydi. 
Issiqlik va elektr energiyalarni ishlab chiqarish tizim “qozon- issiqlik 
tarmoqlari-binoni isitish tizimi (yoki texnologik extiyojlarning issiqlik ta’minoti) 
“larning energetik balansidan ma’lumki issiqlikni foydali ishlatishning 
o‘rtastatistik koeffitsiyenti 40 % dan oshmaydi.. Demak 60 % ga yakin issiqlik 
qozonxona, texnologik pechlar, qurutuvchi va bug‘lantiruvchi kamera tutun gazlari 
bilan, issiqlik tarmoqlarida, jamoa va turar joy binolarning tashqi devorlaridan
yuqtiladi. 
Issiqlik energiyani foydali ishlatish samaradorligining past bo‘lishini 
aniqlash uchun, jamoa va turar joy binolar, texnologik qurilma va energiya 
istyemolchilarning energoaudit tadbirlarni o‘tkazish zarurdir. Bunda issiqlik 
yo‘qotilishlar sabablarini taxlilini o‘tkazib, issiqlik energiya tejalanib tadbirlarni 
ishlab chiqarishga imkon beradi.
Qarshi sh. kichik quvvatda ishlaydigan isitish qozonxona ishlarini taxlilidan 
ma’lumki ularning jixozning ko‘pinchasini almashtirish lozim, chunki ularning 
kupginasining resurslari ishlatilgan. Bunda eskirgan markazlashtirilgan issiqlik 
tarmoqlarini qisqa issiqlik tarmoqlariga almashtirish, ya’ni markazlashtirilgan 
issiqlik ta’minotini markazlashtirilmagan issiqlik ta’minotiga almashtirish, eng 
istiqbolli va samarali yo‘nalish xisoblanadi. Markazlashtirilmagan issiqlik 
ta’minotiga o‘tish imkoniyati, Respublikamizda kichik quvatli (f.i.k. 90% dan past 
bo‘lmagan) qozonlarni ishlab chiqarish korxonalari ishga tushirilganidan sungra 
sodir bo‘ldi.

---

26 
7-rasmda modulli qozonxonani jihozlar komponovkasi keltirilgan. 
Qozonxona — kichik ulchamli bo‘lib, issiqlik istyemolchiga yakin joyida 
joylashishi mumkin. Issiqlik tarmoqlarning uzunligi (ikki kuvurli) 50 m ga yakin 
bo‘ladi. Qozonxona issiqlik bilan ta’minlaydigan bino tomida o‘rnatilishi mumkin.