O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti

Traplar (gravitatsiya separatorlar) 
neft va alohida holatlarda gaz 
konlarida qo‘llaniladi. Asosan vertikal turdagi traplar qo‘llaniladi. Bu ushbu 
turdagi separatorlarda gaz omili past bo‘lgan gazsimon suyuq mahsulotni ajratish 
bilan tushuntiriladi. Bunda suyuqlik gazdan separatsiyalanadi. 
Trapda gazsimon suyuq mahsulotni ikki usul bo‘yicha qizdiriladi: neftni 
gazdan ajratish va yo‘ldosh gazni neft changidan tozalash. Neftni gazdan uning 
oqimini mayda oqimchalarga ajratish yoki neftni sachratish yo‘li orqali ajratib 
olinadi. 
Bu jarayon birlamchi separatsiyalash kamerasida ro‘y beradi va u kirish 
patrubkasiga bog‘liq. Odatda, patrubkalarning tangensial yoki radial-sirg‘aluvchi 
turlari qo‘llaniladi. Neftdan ajratilgan kirish patrubkasidagi yo‘ldosh gaz trapning 
gravitatsion kamerasida neft tomchilaridan separatsiyalanadi, bunda yaxshi 
separatsiyalanish uchun otboy shit va soyabonlarning joylashti-rilganligi hisobiga 
bo‘ladi. Odatda, traplarda gaz separatsiya-sining samaradorligi otboynik shit va 
soyabonli turlarida 70-85 % dan oshmaydi. 
Traplarning ikki turi qo‘llaniladi: 

---

58 
mahsulotda quduq qumlari yoki boshqa qattiq moddalar bo‘lganda 
qo‘llaniluvchi radial-yoriqli kiritma; 
tangensial kiritma. 
Ishchi bosim 0,6; 1,6; 2,5; 4; 6,4; 10; 16 MPa, diametr 400; 600; 800; 1000; 
1200; 1400; 1600 mm. 
Traplardan chiqayotgan gaz yaxshi tozalanishi uchun oxirgi separatsiya 
qurilmalaridan o‘tkazish tavsiya qilinadi.