O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti t. R. Yuldashev, J. T. Nurmatov

 

              15.12-rasm. Sharsimon rezervuarning shoxchalarini yig„ish:      

            

                   1- kran polispasti; 2- strop; 3- tallar; 4- ustun; 5- rezervuar tayanchi. 

 

Barcha  belbog‗lar  yig‗ib  bо‗lingandan  keyin,  tagliklar  yig‗iladi,  ularni  kerak 

yordamida  kо‗tariladi.  Agar  avval  quyi  taglik  yig‗iladigan  bо‗lsa,  kо‗taruvchi  trosni 

rezervuar  о‗qi  bо‗ylab  yuqoridan  tushiriladi.  Agar  yuqorigi  taglik  kо‗tariladigan 

bо‗lsa, quyi taglikni kо‗tarish uchun birinchisini ichki tomondan blokka osib qо‗yiladi; 

---

 

432 

bu  blokdagi  harakatlanuvchi  arqonni  rezervuarda  mavjud  bо‗lgan  darcha  orqali 

chiqarilib lebedkaga yoki traktorga ulanadi. 

Barcha choklarni bir vaqtni о‗zida tutashuvlarga nisbatan simmetrik joylashgan 

bir  necha  joylardan  qarama-qarshi  bosqichli  payvandlash  usulida  payvandlanadi. 

Avval meridional, sо‗ngra halqasimon choklar payvandlanadi. 

Maxsus  stendda  fundamendga  yig‗iladigan  ikkita  yarimsferadan  tashkil  topgan 

rezervuarlarni montaj qilishni anchayin 

sanoatlashtirilganroq 

deb hisoblash mumkin. 

Yarimsferalarni tayyorlovchi zavodda xuddi shunga о‗xshash stendda kontrol yig‗iladi, 

shundan sо‗ng, yaproqchalarni va tutashuvchi chekkalarni markirovka qilinadi. Montaj 

maydonida yarimsfera yaproqlarni juft-juft qilib avtomatlar yordamida payvandlanadi, 

sо‗ng  bunday  yiriklashgan  bloklar  stendda  tutashtiriladi  va  qisqa  choklar  bilan 

biriktirib  olinadi.  Yarimsferalarni  tekshirib  bо‗lingandan  sо‗ng  kranlar  yoki  ikki 

machta  orqali  tayanchga,  tayanch  halqaga,  tayanch  panjalar  jihozlangan  yoki  maxsus 

kuchlar bilan quyi yarimsfera о‗rnatiladi. Uning ustiga yuqorigi yarimsfera о‗rnatiladi. 

Kо‗tarilayotgan  yarimsferalarni  qattiqligini  oshirish  uchun  tirgovichlar  bilan  ochib 

mahkamlanadi.  

Yig‗ish rezervuarni avtomatik payvandlash maxsus manipulyatorlari yordamida 

amalga  oshiriladi.  Ular  rezervuar  qobig‗ini  shar  atrofida  istalgan  yо‗nalishda, 

payvandlash  tezligida  aylantirish  qobiliyatiga  ega.  Bu  vaqtda  payvandlash  avtomatini 

rezervuar  ustiga  qо‗zg‗almas  maydonga  о‗rnatiladi.  Manipulyator  gidravlik  domkrat 

sistemasi  bilan  jihozlangan.  Payvandlash  jarayonida  rezervuarni  tayanch  ustidan 

kо‗taradi va payvandlash tugallangandan sо‗ng yana tayanchga о‗rnatadi.  

Payvand  choklarini  sifatini  operasiyama  -  operasiya  montaj  vaqtida  va  hamma 

ish tugallangandan sо‗ng tashqi kо‗rik va yoritish orqali tekshiriladi. Yoritishda barcha 

choklarni 10% va albatta meridional va halqali choklarni kesishgan joylari tekshiriladi. 

Montaj qilib bо‗lingan rezervuarlar gidravlik odatdagi tartibda opressovka qilinadi. 

 

 

 

 

---

 

433