1- berkituvchi dastak; 2- shesterna va korpusning ishchi qirqilmasini birlashtirish mexanizmi; 3-
450
Aylantirgich-tо‗g‗ri tishli uzatmali ikki bosqichli reduktordan hamda uning
ishchi organli qirqilgan halqa va ustiga о‗rnatilgan vodiladan tashkil topgan.
Aylantirish korpusi va qirqilgan halqada о‗tish joyi bо‗ladi, u orqali NKQ yuqoriga
yoki pastga о‗tkaziladi. Aylantirgich elektr yuritma bilan birgalikda tez yechib
olinadigagn qisgich bilan buriladigan ustunga mahkamlangan. U spayderga
payvandlangan plita-kronshteyndan tashkil topgan. Inersiyali qurilmani rostlashda
aylantirish momentini kattaligini vodiladagi kalitga mos keladigan maxoviklarni
о‗rnatish orqali amalga oshiradi. Elektr yuritmalarni-ishga qо‗shish va boshqarish
tugmachalar vositasi yordamida boshqaruv joyidan amalga oshiriladi.
KMU-50 univeral mexanik kalitning texnik tavsiflari
Spayderdagi maksimal yuklanma, kN..........................................490
Vodila kalitdagi maksimal burovchi
moment, N.m.................................................................................4410
3. Vodilani aylantirish momenti, min
-1
60
4. Qisib turuvchi quvurning diametri, mm.....................48; 60; 73; 89
5.Gabarit о‗lchamlari, mm ..................................................960x590x960
6. Massa, kg:
kalitlar yig‗ilgan holatda........................................360
tо‗liq jamlanmada......................................................425
Nasos shtangalarini burab mahkamlash va burab ajratib olish uchun ASHK va MSHK
shtangali kalitlardan foydalaniladi.
ASHK – avtomatik shtangali kalit;
MSHK – mexanik shtangali kalit.
ASHK va MSHK-lar harakatlanish tartibi APR (avtomatik yer osti ta‘siri) kabidir.
APR-2 bazasida avtomatik APR–GR gidravlik uzatmali kalitlar yaratilgandir.
Agarda quduqlar shtangasiz elektr–markazdan qochma botma nasoslar bilan
jihozlangan bо‗lsa, APR-2 EPN avtomatlar qо‗llaniladi.
Neft va gaz quduqlarini joriy va kapital ta‘mirlash jarayonida burg‗ilash va
nasos kompressor quvurlarni burab mahkamlash-ajratib olishni mexanizatsiyalash
uchun AZ-37, UPT-50, A-50 kо‗taruvchi qurilmalar tarkibida «osma quvurli kalitlar»
451
ishlab chiqarilgan. Kalitlar ponali tutqichli ZK bilan birgalikda yoki alohida olib
kelinadi.
Kalitni tik siljitish uchun osma-kompensator о‗rnatilgan. Kalitni gidravlik uzatmasi
kо‗taruvchi qurilmaning gidravlik tizimida ishlatiladi. Mushtakli turdagi kalitning
quvur qisgich qurilmasiga bekitgich о‗rnatilgan va ochiq eshikni ishga qо‗shilish
imkoniyatini oldini oladi.
Planetorli reduktor va uzatma qutisi ikkita aylantirish tezligi bilan ta‘minlangan.
Aylantirish momentlarini chegaralovchi boshqariladigan gidravlik klapan mavjud.
Ularning asosiy texnik tavsiflari:
NKQlarning shartli diametri, mm – 60, 73, 89;
aylantirish chastotasi, ay/daq
- baland uzatma – 84;
- past uzatma – 17,2;
past uzatmada naminal burash momenti;
N ∙ m (kg, sm) R = 20 MPa 12680 (1268);
R = 16 MPa 10150 (1015);
massasi, 255 kg;
gabarit о‗lchamlari, mm: 1028 x 730 x 725.
Ponali qisuvchi NKQlarning tizmasi quduqlarni joriy va kapital ta‘mirlash
jarayonida ushlab turish uchun mо‗ljallangan. Ushlab turish konstruksiyasidagi
NKQlarni о‗zidan о‗zi bо‗shab-tushib ketishini oldini olish uchun oldindan
himoyalovchi moslamalar о‗rnatiladi.
Ishchilarning og‗ir mehnatlarini yengillashtirish maqsadida quduqlarni yer osti
va kapital ta‘mirlashda quvurlarni kо‗prikka tashish uchun lotoklar, panshoxalar,
yо‗naltiruvchi karnaylar, qо‗l dastali kо‗chma stollar va boshqalardan foydalaniladi.
Ushlab turuvchi uzatma–damlovchi tizimning damlovchi kо‗taruvchi qurilmasi
yordamida uzatiladi va uning asosiy texnik tavsiflari 16.4-jadvalda keltirilgan.
Quduqlarni kapital ta‘mirlashda eng murakkab ishlarda quduq stvolidan uzilib
tushgan va uchib ketgan nasos-kompressor quvurlarni, qurilmalarni, asboblarni va
boshqalarni quduq tubidan ushlab chiqish juda murakkab jarayon hisoblanadi. NKQlar
452
zarba ta‘sirida egiladi, uziladi va ishlatish tizmasiga yopishib qoladi. Quduqning tubiga
uchib tushib ketgan NKQ va boshqa jihozlarni bо‗laklarini olib chiqishda, maxsus
(quvur ushlagich, metchik, ilgak, urgumchak, qо‗ng‗irok va boshqa) ushlovchi
asboblar qо‗llaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
