O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti t. R. Yuldashev, J. T. Nurmatov


 - rasm.Tayanchlarga o„rnatilgan sharli kran



Download 11,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet90/371
Sana03.01.2022
Hajmi11,93 Mb.
#314249
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   371
Bog'liq
fayl 1832 20210916

4.7 - rasm.Tayanchlarga o„rnatilgan sharli kran:

 

a –tashqi ko‗rinishi; b – sharli kranning asosiy elementlari: 1 - korpus; 2 - shar; 3 –burilish 



sapfasi; 4 –biriktiruvchi flanetslar; 5 –zichlashtiruvchi halqa; 6 – zichlashtiruvchi element, 7,8,9 -

zichlashtirish turidagi "o" halqa; 

 

Zichlashtirish  yuzasidagi  kontakt  bosimi  ishchi  muhitda  paydo  bo‗ladigan 



kuchning kattaligiga kam bog‗liq hamda ishqalanish radiusi tayanchning  radiusiga 

teng.  Boshqarish  uchun  talab  qilingan  kuchlanishning  barqaroremaslik  holati  bu 




 

130 


yerda  sezilarlisiz  ifodalangan.  Kran  har  qanday  holatda  boshqariladi.  Egarning 

kontakt  maydoni  shar  bilan  katta  emas,  hamda  kontakt  bosimi  ham  past,  kranni 

meyoriy  ishlatishda  germetiklikdan  foydalanilmaydi,  egar  doimiy  ravishda  sharga 

qisilgan, gidratlarni paydo bo‗lishi uchun joy mavjud emas. Amalda tayanchlardagi 

tiqinli  kranni  validagi  kichiklashtirilgan  qarshilik  momentini  sizuvchi  tiqinli  kran 

validagi  qarshilik  momenti  bilan  taqqoslash  bo‗yicha  quvvati  bo‗yicha  katta 

zaxiraga  ega  bo‗lgan  birinchi  kranlarni  yuritmalar  bilan  jamlashning  imkoniyati 

mavjud. 


Sanoatda  kranlar  ikki  xil  turdagi  korpuslar  ko‗rinishida  tayyorlanadi: 

qismlarga ajratiladigan va qismlarga ajratilmaydigan (payvandli). U yoki bu turdagi 

kranlarni parallel ishlab chiqarishda qismlarga yechib olinadigan kranni tayyorlash 

qimmat  turadi,  lekin  ko‗tarish  vositalarini  va  asboblarini  minimal  miqdorda 

ta‘mirlashga  yaroqli  hisoblanadi.  Shu  bilan  birgalikda  qismlarga  yechiladigan 

kranlar  va  elementlari  (flanetsli  yoki  flanetssiz)  katta  massaga  ega,  gazni  ishchi 

parametrlari  oshgan  sayin  uning  ishlarining  ishonchliligi  pasayadi.  Payvandli 

kranlar  tayyorlash  materiallarini,  tashish  va  montaj  qilish  xarajatlarning  pastligi, 

ishonchliligini  oshirish  (yechib  olinadigan  birikmalarini  mavjud  emasligi), 

tayyorlash  uchun  sarflanadigan  mehnatning  hisobiga  iqtisodiy  jihatdan  foydali 

hisoblanadi. Ammo ularni ta‘mirlash ishlari maxsus jihozlangan ishlab chiqarishda 

olib boriladi. Shuning uchun qismlarga ajratilmaydigan kranlar qayerda ishlarning 

rejimi  katta  kuchlanishga  ega bo‗lmagan,  texnik  resursi  yetarlicha  yuqori bo‗lgan 

joylarda qo‗llash afzal hisoblanadi.  Agar kranlardan rostlovchi  qurilmalar  sifatida 

foydalanilmaganda, qator holatlarda yiliga 2 – 3 siklni tugallaydi. 

Qismlarga  ajratiladigan  kranlardan  katta  siklli  yuklanmalar  yoki  katta 

bosimlar farqida foydalanish maqsadga muvofiq hisoblanadi. 

Har xil kranlarning korpusini konstruksiyasi har xil bo‗ladi. Ularni qismlarga 

ajratish  bir  yoki  ikki  tomonlama,  tik  tekislik  bo‗yicha,  kalta  quvurlarni  o‗qiga 

perpendikulyar, qiya tekislik bo‗yicha, quvur  uzatmaning o‗qiga nisbatan burchak 

ostida.  Kranlarni  korpusi  ikkita  yarimtalikdan  tashkil  topiladi.  Kranlar  butun 



 

131 


korpusli  va  olinadigan  qopqoqli  bo‗ladi.  Qopqoqli  korpusni  birikmalari  yechib 

olinadigan konstruksiyasi flanetsli va flanetssiz tayyorlanadi. 

Kranlarni  ta‘mirlash  uchun  olinadigan  qopqoqli  butun  korpuslisi  ta‘mirlash 

uchun  eng  qulay  hisoblanadi.  Ularni  ta‘mirlashda  kranni  quvur    uzatmadan  kesib 

olinmaydi.  Ta‘mirlash  nuqtai  nazardan  olib  qaraydigan  bo‗lsak,  ikki  tomondan 

yechib olinadigan qilib tayyorlangan kranlar afzallikka ega bo‗ladi. Kranning o‗rta 

qismi  o‗zining  joyidan  olinishi  vaquvurchalarni  kesmasdan  ehtiyot  qism  bilan 

almashtirishi mumkin. Bunda moslamalar yordamida kranga keltiriladigan quvurlar 

siljitiladi. 

Qismlarga  ajratilmaydigan  kranlarning  korpusini  konstruksiyasi  har  xil  bo‗ladi. 

Korpusning o‗rta qismi ikkita yarim sferadan payvandlab tayyorlanadi, ular tiklik 

bo‗yicha  yoki  45  °  burchak  ostida  biriktiriladi.  Foydalanish  jarayonida  har  xil 

turdagi  qismlarga  ajratilmaydigan  korpusli  konstruksiyadagi  kranlar  bir-biridan 

farq  qiladigan  afzalliklarga  ega  emas.  Kranni  shari  butunlay  qo‗yma  holatda 

(agarda  mumkin  bo‗lsa,  cho‗yandan  qo‗yiladi)  tayyorlanadi.  Katta  o‗lchamdagi 

kranlarni  massasini  kamaytirish  va  sharning  metallini  tejash  maqsadida  u 

chuqurlikchali  qilib  tayyorlanadi.  Unda  tayyorlashda  mehnatning  hajmini 

kamaytirish  va  galvanli  qoplamasini  yengillashtirish  uchun  u  fugurali  qilinadi. 

Bunday  holatda  korpusda  zichlashtirish  halqasi  bilan  kontaktlashish  ishida  faqat 

halqali  yuzasiga  ishlov  beriladi  va  xromlanadi.  Ba‘zida  bu  kontaktli  yuzalari 

shardan  alohida  halqalarni  tashkil  qiladi  ya‘ni  unga  payvandlanadi.  Har  xil 

konstruksiyadagi sharli kranlardan foydalanish sifati teng baholidir. 

 


Download 11,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   371




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish