O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi a. Matkarimov, F. Ahmadjonov



Download 1,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/63
Sana21.06.2022
Hajmi1,37 Mb.
#687765
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   63
Bog'liq
2 5190614706183739920

Bosqichli toblashda
qizdirilgan detal harorati M
v
nuqtadan
balandroq (odatda 230—250 °C) bo‘lgan toblash muhitida sovi-
tiladi va harorat shu muhitda tutib turiladi. Tutib turish mud-
dati juda uzoq bo‘lmasligi kerak, aks holda austenit beynitga
aylanishi mumkin. Shundan keyin havoda uzil-kesil sovitish
lozim, bu vaqtda austenit martensitga aylanadi. Bosqichli
toblashda hajmiy o‘zgarishlar, tob tashlashlar va darz paydo
bo‘lish xavfi kamayadi. Tob tashlashga moyil detallar havoda
sovitish vaqtida to‘g‘rilanadi. Uglerodli po‘latlar uchun bos-
qichli toblash buyumning diametri ko‘pi bilan 10—12 mm,
legirlangan po‘latlar uchun esa 20—30 mm gacha bo‘lgandagina
tatbiq etiladi.
Izotermik toblash
bosqichli toblash kabi o‘tkaziladi, lekin
toblash muhitida tutib turish vaqti uzoqroq bo‘ladi. Bunday
tutib turishda austenit izotermik parchalanib beynit hosil qiladi.
Toblash muhitida tutib turish muddati M
b
dan yuqori harorat-
da o‘ta sovitilgan austenitning barqarorligiga bog‘liq bo‘ladi va
har qaysi po‘lat markasi uchun austenitning izotermik o‘z-
garish diagrammasidan aniqlanadi. Asosan, legirlangan po‘lat-
lar izotermik toblanadi. Bosqichli va izotermik toblashda sovituv-
chi muhit sifatida suyuqlantirilgan tuzlar (masalan, 55 % KNO
va 45 % NaNO
2
) yoki suyuqlantirilgan ishqorlar (20 % NaOH
va 80 % KOH) ishlatiladi. Ishqorlar va tuzlarning suyuq-
lanmalariga 5—10 % suv qo‘shilsa, sovitish tezligi ortadi.
O‘z-o‘zidan bo‘shaydigan qilib toblashda qizdirilgan detal-
ning ish qismi suvga botiriladi va qisqa vaqt tutib turilgandan
keyin chiqarib olinadi. Detalning suvga botirilmagan qismidagi
issiqlik hisobiga buyumning ish qismi qiziydi. Qizish harorati
issiqlikning o‘tish ranglariga qarab aniqlanadi. Detalni suvda tez
sovitish yo‘li bilan keyingi qizishi to‘xtatiladi. Bo‘shatish vaqtida
(200—300 °C da) o‘tish ranglarining paydo bo‘lishiga toza


41
(sayqallangan, silliqlangan) sirtda oksidlarning yupqa qatlam-
lari yuzaga kelishi sabab bo‘ladi. Oksidlar qatlamining rangi
uning qalinligiga bog‘liq.

Download 1,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish