O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi a. Matkarimov, F. Ahmadjonov


serlit deb ataladi. Tarkibida 0,8 % dan kam uglerod bo‘lgan po‘latlar  evtektoidgacha



Download 1,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet18/63
Sana21.06.2022
Hajmi1,37 Mb.
#687765
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   63
Bog'liq
2 5190614706183739920

serlit
deb ataladi. Tarkibida
0,8 % dan kam uglerod bo‘lgan po‘latlar 
evtektoidgacha


23
bo‘lgan
po‘latlar
va tarkibida 0,8 %—2,14 % C bo‘lgan po‘latlar
evtektoiddan keyingi po‘latlar
deb ataladi.
PSK
chizig‘i bo‘yicha barcha qotishmalarda hamma qoldiq
austenitdan perlit hosil bo‘ladi. Shuning uchun 
PSK
chizig‘i
perlit hosil qiluvchi chiziq
deb yuritiladi.
Diagrammadan 
S
va 
C
nuqtalarini bir-biriga solishtirsak,
quyidagilarni ko‘ramiz:
1) 
C
nuqtadan yuqorida suyuq aralashma, 
S
nuqtadan
pastda esa qotgan austenit bo‘ladi;
2) 
C
nuqtada 
AC
va 
CD
chiziqlari uchrashgan bo‘lib, su-
yuq aralashmadan kristall paydo bo‘lishini ko‘rsatadi. 
S
nuq-
tadan 
GS
va 
SE
chiziqlari uchrashgan bo‘lib, qotgan aralash-
maning ikkilamchi kristallanishini ko‘rsatadi;
3) 
C
nuqtada 4,3 % C li suyuq aralashma bo‘lib, kristal-
lanib ledeburit evtektika hosil qilsa, 
S
nuqtada 0,8 % C li
aralashma qayta kristallanib, perlit hosil bo‘ladi;
4) 
C
nuqta sathida 
FE
evtektik-ladeburit chizig‘i yotgan
bo‘lsa, 
S
nuqta sathida 
RK
chizig‘i, evtektoid-perlit chizig‘i
yotibdi;
5) 
C
nuqta birlamchi kristallanish markazi bo‘lsa, 
S
nuqta
qotishmaning ikkilamchi kristallanish markazi hisoblanadi.
Temir — uglerod qotishmasi suyuq holatdan asta-sekin
(soatiga 10 °C dan) uy haroratigacha sovitilib borilganda, qu-
yidagi tuzilishlarni ko‘ramiz. Ferrit, sementit, austenit, perlit
va ledeburit:
a) ferrit (F) uglerodning alfa temirdagi qattiq eritmasi
bo‘lib, bu eritmada uglerod juda oz miqdorda (0 dan 0,006 %
gacha) bo‘ladi. Ferrit texnik toza temirdir;
b) sementit (S) temir bilan uglerodning kimyoviy birik-
masi (temir karbidi), bu birikma juda qattiq bo‘lib, uning
qattiqligi NB=80 N/mm
2
;
d) austenit (A) uglerodning gamma temirdagi qattiq
eritmasi bo‘lib, unda uglerod 2,14 % bo‘ladi;
e) perlit (P) ferrit bilan sementit mayda donlaridan hosil
bo‘lgan mexanik aralashma (evtektoid aralashma);
f) ledeburit (L) austenit bilan sementitning mexanik ara-
lashmasi bo‘lib, bunday aralashma cho‘yanning 1147 °C da
qotishidan hosil bo‘ladi.
Po‘latlar va oq cho‘yanlar temir-sementit diagrammasiga
muvofiq tasniflanadi. Vazifasiga ko‘ra, uglerodli po‘latlar kons-
truksion, asbobsozlik po‘latlari va maxsus maqsadlarda
ishlatiladigan po‘latlarga tasniflanadi.


24

Download 1,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish