O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb hunar ta’limi markazi

Boshqacha aytganda, o‘qish muhitining muhimligi ma’lum bo‘ldi va buni yaratib berish o‘qituvchilarning asosiy vazifasi ekanligi anglandi.

Tilni kommunikativ o‘qitish (CLT – Communicative Language Teaching). CEFR ning yuqorida keltirilgan tasnifidan kelib chiqib shuni aytish mumkinki,o‘rganuvchi muloqot qilish orqali tilni o‘zlashtiradi.Shu sababdan, til o‘rganuvchiga tilni aloqa vositasi sifatida hayotiy reallikka bog‘lagan holda o‘rgatish lozim. CLT o‘qitish, o‘rganish va baholash metodikasining asosidir. U quyidagi kompitentsiyalarni o‘z ichiga oladi:

• 
  Til kompitentsiyasi – shu jumladan,grammatika, so‘z boyligi va talaffuz.
  
• 
  Pragmatik kompitentsiyasi - shu jumladan, funktsiya va diskurs.
  
• 
  Sotsiolingvistik kompitentsiya – shu jumladan, hurmat shakllari va registr (nutq variantlari).
  

Asosiy maqsad o‘quvchilarning muloqot uslublarini yaxshilash orqali real hayotiy imkoniyatlarini oshirishdir.

CLT aslida nima?

CLT ning sinfdagi metod va maqsadlari quyidagilardan iborat:

• 
  Boshqa suhbatdoshlar bilan o‘zaro muloqotga ko‘maklashish.
  
• 
  O‘quvchilarni muloqot tajribasiga jalb qilish.
  
• 
  Jamiyat eshiklarini ochish uchun kalit bilan ta’minlash, boshqacha qilib aytganda, o‘quvchilarni real muloqotda tildan foydalanishni o‘rgatish.
  

CLT ning qanday tamoyillari mavjud?

• 
  tilni aloqa vositasi sifatida o‘rgatish;
  
• 
  tilni o‘rganish ham, lisoniy salohiyat ham nisbiy ( absolyut emas)ligi.
  
• 
  muloqot salohiyatiga madaniyat ta’sir ko‘rsatishi;
  
• 
  o‘qituvchilarning turli metodika va usullardan foydalanishi;
  
• 
  o‘quvchilar tildan qancha ko‘p foydalanishsa, ularning salohiyati shuncha oshib borishi;
  
• 
  organuvchilar qilayotgan ishlaridan manfaatdorligi.