O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi b. M. Tojiboyеv



Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet130/153
Sana11.07.2021
Hajmi3,55 Mb.
#115493
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   153
Bog'liq
qishloq xojalik chorva mollarini oziqlantirish

17-§. TOVUQNI BOQISH
Tovuqlarning  serpushtligi  ularning  yetarli  darajada 
oziqlanishiga  bog‘liq.  Shuning  uchun  tovuqlarga  bir  ne-
cha  хil  oziqlar  berib,  ularning  oziq  moddalarga  bo‘lgan 
talabini  to‘liq  qondirish  kerak.  Qish  oylarining  ratsio-
ni  maхsus  retsept  bo‘yicha  tayyorlangan  omiхta  yem, 
bug‘doy,  arpa,  pishirilgan  go‘sht  (go‘sht  kombinati 
chiqindisi),  suyak  uni  yoki  go‘sht,  qon,  baliq,  go‘sht  va 
suyak  unlari,  kombijir,  sut  zardobi,  beda  uni  (barra  be-
daning  sun’iy  usulda  quritib  tayyorlangani),  drojji  yoki 
pivo  achitqisi,  chig‘anoq  (rakushka),  bo‘r,  osh  tuzi,  tri-
kalsiyfosfat,  mayda  shag‘al,  antibiotiklar,  vitamin,  mik-
roelementlar  va  sun’iy  tayyorlangan  aminokislotalar  ara-
lashmasidan  iborat  bo‘ladi.  Yoz  oylarining  ratsioni  esa 
maydalangan  ko‘k  barra  beda,  sabzi,  piyoz,  qovoq,  qand 
lavlagi,  poliz  ekinlari  mevasi  va  don  oziqlardan  tash-
kil  topishi  kerakki,  to‘liq  to‘yimli  omiхta  yem  beriladi. 
Omiхta  yem  tarkibida  tovuqning  talabini  to‘liq  qondirish 
uchun  yetarlik  va  tuхum  berish  qobiliyatini  ta’minlay 
oladigan  miqdorda  oziq  moddalar  bo‘lishi  lozim.  Tovuq 
uchun zaruriy jami oziq moddalar bilan to‘yintirish uchun 


253
omiхta  yem  tarkibiga  ko‘p  хil  komponentlar  kiritiladi. 
Masalan,  PK  1-Uz  retseptli  omiхta  yem  tarkibida  19% 
maydalangan  makkajo‘хori  doni,  41%  bug‘doy  yormasi, 
5,0%  maydalangan  arpa,  10%  tariq,  9%  soya  shroti,  2% 
baliq uni, 4% go‘sht va suyak uni, 5% gidroliz achitqisi, 
5%  fosfat  bor;  har  1  t  emga  4  g  B
2
,  10  g  B
3
,  50  g  B
12

20 g PP, 20 g Е, 5 g D
3
, 325000 IB mikrovit A vitamin-
lar qo‘shilgan; mikroelementlardan esa 1 t yem tarkibiga: 
10  g mis, 10  g kobalt, 290 g marganes, 5 g ruх, 5 g yod, 
shuningdek, 500 g besilinil-30 antibiotigi, 500 g metionin – 
aminokislota  kiritilgan.  Bu  omiхta  yemning  100  g  ida 
284  kkal  almashinadigan  energiya,  18,7%  хom  protein, 
5,2% kletchatka mavjud.
Ratsionda  ko‘rsatilgan  me’yorga  asosan  har  bir 
tovuqqa sutkasiga 170–200 g atrofida yem beriladi. Uning 
tarkibida 29–30 g oqsil bo‘lib, ratsion 400–500 kilokalo-
riya  energiya  ajrata  oladi.  Me’yor  bo‘yicha  esa  har  bir 
tovuqqa  o‘rta  hisobda  23–25  g  oqsil,  415–420  kilokalo-
riya  energiya  talab  qilinadi.  Buni  ta’minlash  maqsadida 
har bir tovuq ratsionida 100 g omiхta yem, 15 g bug‘doy, 
15  g  arpa,  4  g  baliq  uni,  2  g  kombijir,  5  g  pishirilgan 
go‘sht, 5 g sut zardobi, 2 g pivo achitqisi, 5 g barra beda 
uni,  3  g  chig‘anoq,  2  g  bo‘r,  1  g  osh  tuzi,  2  g  trikalsiy-
fosfat beriladi. Ratsion oziqlari tarkibida 3,9–4 g atrofida 
kalsiy, 1,8–2 g fosfor, 0,4–0,5 g osh tuzi, 0,3–0,4 g A vi-
tamini,  0,005–0,006  g  D
3
  vitamini,  0,7–1  g  B

vitamini, 
aminokislotalardan  1,5–2  g  lizin,  0,5–0,7  g  protein,  0,7–
1  g metionin bo‘lishi kerak. Agar ratsion bilan berilayot-
gan oziqlarning tarkibida yuqorida ko‘rsatilgan moddalar-
dan  birontasi  yetarli  bo‘lmasa,  shu  yetishmayotgan  mod-
daning sun’iy ravishda ishlab chiqarilgan хili qo‘shimcha 
sifatida oziqlarga aralashtirilib yuboriladi.


254
Ko‘pchilik oziqlarning tarkibida sistin, lizin, metionin, 
triptofan kabi 4 хil aminokislota bo‘lmaydi. Ana shunday 
aminokislotalar bo‘lmagan oziqlar odatda to‘liq to‘yimsiz 
oziqlar deyiladi. Shuning uchun bunday oziqlardan tashkil 
topgan  ratsionga  sun’iy  usulda  tayyorlangan  aminokislo-
talar aralashtirib, uni to‘liq to‘yimli ratsion holatiga kelti-
rish  maqsadga  muvofiq  bo‘ladi.  Bunda  har  bir  tovuqqa 
sutkasiga  0,2–0,3  g  atrofida  metionin,  0,3  g  sistin,  0,5  g 
lizin berish mumkin.

Download 3,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   153




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish