O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi o. T. Hasanova, V. V. Zаyniddinоv hayot faoliyati xavfsizligi

Favqulodda vaziyat
– muayyan xududda o‘zidan so‘ng 
odamlarning qurbon bo‘lishi, odamlar sog‘lig‘i yoki atrof – tabiiy 
muhitga ziyon etkazishi, kishilarning hayot faoliyatiga kattagina 
moddiy zarar, hamda uning buzilishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan 
avariya, halokat, tabiiy ofat, epidemiya, epizotiya, epifitotiyalar 
natijasida yuzaga keladigan holat. 
Fuqaro muhofazasi
– favqulodda vaziyatlarni, xalokatlarni 
oldini olish va ularni oqibatlarini bartaraf etish, aholini hududlarini 
va moddiy boyliklarini muhofaza qilish maqsadida o‘tkaziladigan 
tadbirlarni amalga oshiruvchi davlat tizimi. 
FVDT kuchlаri
- fаvqulоddа vаziyatlаrdа ahоlini vа hududlаrni 
muhofaza qilish funktsiyasigа ega bo‘lgаn bаrchа dаvlаt, mаhalliy, 
оb'еkt tuzilmаlаri vа bo‘linmаlаrining mаjmuidir. 
Geologik havfli hodisalar
– odamlar o‘limiga, ma`muriy – ishlab 
chiqarish binolarini, texnologik asbob – uskunalarni, energiya 
taminoti, transport komunikatsyalari va infratuzilma tizimlarining, 
ijtimoiy yo‘nalishdagi binolarini va uy joylarini turlicha darajada 
buzilishiga, ishlab chiqarish va odamlar xayot faoliyatining izdan 
chiqishiga olib keladi. 
Gidrometerologik havfli hodisalar
– odamlar o‘limiga, aholi 
yashash joylarini, bazi sanoat va qishloq xo‘jaligi obektlarini suv 
bosishiga, infratuzilma va transport komunikatsyalari, ishlab 
chiqarish va odamlar hayot faoliyatini buzilishiga olib kelgan va 
shoshilinch ko‘chirish tadbirlari o‘tkazilishi talab qiladigan tabiiy 
ofatlardir. 
Gipotsentr –
yer silkinishining chuqur ichki qismidagi o‘chog‘i 
markazi. 

---

459 
Gomosfera
– faoliyat davrida ishchi turadigan yoki harakat 
qiladigan joy, ishchi zona. 
Halоkаt 
(аvаriya) - ishlаb chiqаrish kоrxоnаsining hususiy 
energоzаxirаsini vаyrоnаli chiqаrib yubоrish; bundа xоm аshyo, 
o‘tkinchi mаhsulоtlа, kоrxоnа mаhsulоti vа ishlаb chiqаrish 
chiqindisi, ishlаb mаydоnchаsidа o‘rnаtilgаn tеxnоlоgik uskunаlаr 
halоkаtli jаrаyon tufаyli ahоli, xizmаtchilаr, insоnlаrni o‘rаb turgan 
muhit vа ishlаb chiqаrish kоrxоnаsining o‘zi uchun ham zаrаrli fаktоr 
yarаtishi tushunilаdi