O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

 
TAHLILNING DIAGRAMMASI
 
 

---

102 
 
Uchinchi bob bo‘yicha xulosalar 
 
Tajriba-sinov ishlarini tashkil qilishda Toshkent viloyati Qibray tumani 2-
matabda dars mashg‘uloti o‘tkazildi. 
Nazorat va tajriba-sinov guruhlarida erishilgan natijalar muntazam tahlil 
etildi va bir-biriga qiyoslanib, xulosa chiqarildi. Zarur bo‘lgan hollarda bu 
jarayonda bevosita ishtirok etuvchi o‘qituvchilar va ekspertlar tomonidan bildirgan 
fikr-mulohazalar atroflicha muhokama etildi. 

---

103 
XULOSA
 
Yuqorida ko‘rib chiqqanimiz, millatimizning o‘tmishdagi mashhur siymolari 
tomonidan yaratilgan boy ilmiy merosimiz, shuningdek hududimizda yaratilgan 
ma’naviy meros, Zardushtiylik, Buddaviylik, Xristianlik va Islom dini turli 
xalqlarning, jumladan xalqimizning boy madaniyati tarixining ajralmas qismidir. 
Kadrlar tayyorlash milliy dasturida ko‘rsatib o‘tilganidek yoshlarda ma’naviy-
ahloqiy qadriyatlarni shakllantirishda ma’naviy meros imkoniyatlaridan kengroq 
foydalanishga asosiy e’tibor qaratilgan.
O‘tmishda va hozir ham hayotimizning tarkibiy qismi hisoblangan milliy 
ma’naviyatimizning xulq-atvorimizni, ruhiyatimiz va turmush tarzimizni 
mustahkamlashdagi xizmatini unutish mumkin emas. Ammo, 70 yil hukmronlik 
qilgan sobiq sho‘rolar tuzumi davrida Sharq xalqlari, jumladan o‘zbek xalqining 
ming yillik ma’naviy boyligini o‘zida mujassamlashtirgan hadislar, shariat 
hukmlari, islomiy axloq-odob normalari diniy xurofot sifatida qoralandi. 
Ma’naviyatimizni butkul tag tomiri bilan yo’q qilishga harakat qilishdi.Vaholanki 
milliy qadriyatlarimizning zamonlar osha bezavol etib kelishida o’z an’ana va 
udumlariga sodiq xalqimiz ham muhim ahamiyat kasb etgan. 
Mustaqillik barcha boshqa sohalarda bo‘lganidek ma’naviyat va milliy urf 
odat va an’analarimiz, dinimiz vijdon erkinligi qonuni doirasida xalqimizga qonun 
bilan kafolatlangan e’tiqod erkinligini berdi. Diniy qadriyatlarga munosabat tubdan 
o‘zgardi. Ulardan ma’naviy-axloqiy tarbiyada keng foydalanish imkoniyatlari 
vujudga keldi. 
So‘nggi yillarda bizning diyorimizda ham taraqqiyotimiz, osoyishtaligimizni 
ko‘rolmaydigan «Vahhobiylik» va «Xizb ut-taxrir» kabi oqimlarning guruh va 
to‘dalari paydo bo‘lib qoldi. Ular mustaqillikning bergan erkinligini suiste’mol 
qilib, ayrim yoshlarimizning ongini zaharlamoqdalar. 
Din niqobi ostida ish ko‘rayotgan ekstremistlar, aqida’arastlar mavjud 
konstitutsiyaviy tuzumga qarshi borib, hokimiyatni egallash va O‘zbekistonda 

---

104 
Islom davlati qurish, xalqni qo‘rquvga solib, hukumatga ishonchsizlik uyg‘otish 
uchun turli jinoyatlarga qo‘l urmoqdalar va qo‘l urishga harakat qilmoqdalar. 
Bunday mutaassib dindorlar o‘zlarini «dinni tozalovchilar» deb yuritib bir 
yarim ming yillik ilm-fan, madaniyatimiz tarixidan voz kechish, Imom Buxoriy, 
Burxoniddin Marg‘inoniy, Baxouddin Naqshband, Navoiy, Ulug‘bek va boshqa 
o‘nlab mutafakkirlar, tasavvuf vakillari merosidan voz kechish, maqbaralarini 
buzib tashlashni tavsiya qilmoqdalar. 
Begona va zararli bo‘lgan bunday g‘ayriinsoniy g‘oyalarga qarshi tura olish 
uchun yoshlarimizda dinning asl mohiyatini, ahamiyatini o‘zida mujassam etgan 
mafkuraviy 
immunitetni 
shakllantirishimiz 
zarur. 
Ana 
shunda 
johil 
aqida’arastlarning «da’vati» ham, axloqni rad etadigan, biz uchun mutlaqo begona 
g‘oyalar ham ularga o‘z ta’sirini o‘tkaza olmaydi. 
Ammo o’zbek xalqi hech qachon xatto bir kun ham o’z ma’naviy 
ideallaridan voz kechmagan. Xalqimiz milliy m’naviyati asosini tashkil etgan 
buyuk siymolar ma’naviyati hamisha hurmat e’tiborda. Chunki dunyoda bunday 
ulkan ma’naviy merosga ega bo’lgan xalqlar kamchilikni tashkil qiladi. 

---

105