O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti shahrisabz filiali

Jarohatlanganda birinchi yordam ko’rsatish 
Odam jarohatlanganda agar hech kim bo’lmasa, o’ziga-o’zi yordam beradi, atrofdagi 
odamlar va kamdan-kam meditsina xodimlari birinchi yordam beradi. Birinchi yordam berishdan 
asosiy maqsad qon oqishini to’xtatish, hech bo’lmasa, vaqtincha jarohatni iflos va infektsiya 
tushishidan saqlash, yarador bo’lgan odamni tezlik bilan yaqindagi meditsina muassasasiga 
yuborishdan iborat. Shikastlangan sohadan qon ketishini to’xtatish va bog’lab qoyish uchun eng 
avval shu sohani ochish kerak. Kiyimni yechgandan so’ng, meditsina hamshirasi qo’lini 
sovunlab yuvib, spirt bilan artishi, tirnoqlari atrofiga va barmoqlari uchiga yod nastoykasi 
surtishi kerak.
Terining ustki qatlami jarohatlanganda organizmga infektsiya tushishining oldini olish 
uchun bor imkoniyatni ishga solish lozim. Shikastlangan joyni yuvish eng yaxshi dastlabki 
himoyadir. Agar ozgina qon ketayotgan bo’lsa, jarohatni antiseptik suyuqlik yoki suv bilan 
sovunlab yuviladi. Sovun ko’p hollarda kasallikni keltirib chiqaruvchi bakteriyalarni bartaraf 
etadi. 
Jarohat chetiga 2 marta yod nastoykasi surtiladi, yod bo’lmasa spirt, aroq yoki odekolon 
bilan ham artsa bo’ladi. Yaraning ustidagi ifloslar olib tashlanadi. qon ko’p oqayotgan bo’lsa 
jgut qoyib, qon oqishi to’xtatiladi. Yarani infektsiyadan saqlash uchun aseptik bog’lam qoyiladi. 
Jarohatga sterillangan salfetka yopish, qo’l tekkizmaslik kerak. Bog’lab qoyishdan oldin jarohat 
sathiga birorta antibiotik poroshogini sepish masqsadga muvofiq bo’ladi. Har qanday 
jarohatlanishda qoqsholga qarshi zardob va anatoksin yuborish shart. Og’riqni kamaytirish uchun 
promedol yoki morfin in'yektsiya qilinadi. 
13-mavzu: Tayanch-harakat apparatining mexanik shikastlanishlari. ImmobilizatsiY.
Amaliy mashg’ulotni olib borish texnologiyasi
. 
Talabalar soni; 50 ta 
Vaqti; 
2 soat
Mashg’ulot shakli 
Bilimlarni chuqurlashtirish va 
mustahkamlashga qaratilgan amaliy 
mashg’ulot.

---

178 
Amaliy mashg’ulot rejasi