O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi


HAYVONLARNING YORUG’LIK OMILIGA MOSLASHISHI



Download 3,18 Mb.
bet27/83
Sana04.02.2022
Hajmi3,18 Mb.
#430042
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   83
Bog'liq
418 ruza matni

HAYVONLARNING YORUG’LIK OMILIGA MOSLASHISHI
Yorug’lik hayvonlar hayotida muhim rol o’ynaydi. Chunonchi: a) yorug’lik ko’pchilik hayvonlar uchun fazoda mo’ljal olishda yordam beradi. Masalan, asalarilar asalshira ko’p bo’lgan joyni bildirish uchun iniga qaytgach, uzoq muddat davomida gir aylanib Quyosh bilan ozuqa joylashishiga nisbatan ma’lum burchak hosil qilgan holda to’htaydi.
Qushlar esa uzoq joylarga uchib ketayotganida Quyoshga qarab mo’ljal oladi; b) dengiz va okean suvlari tagida yashaydigan jonivorlar, quruqlikda yashaydigan baxzi qo’ng’izlar o’z tanasidan nur chiqarish xususiyatiga ega. Bu hodisa biolyuminestsentsiya deb ataladi. Bunday xususiyat sodda hayvonlardan tortib baliqlargacha xosdir. Bakteriyalar, zamburug’lar va ayrim tuban o’simliklar ham shunday xususiyatga egadir. Biolyuminestsentsiya hayvonlar hayotida signal vazifasini o’taydi. Signal tufayli ular turli hayot jarayonlari (jinsiy marosim, dushmandan himoyalanish, dushmanni chalg’itish, o’ljaga tashlanish kabilar)ni bajaradi; v) yorug’lik organizmlarning rivojlanishiga ham ta’sir ko’rsatadi. Masalan, o’rmon suvsariga qish mavsumida qo’shimcha yorug’lik ta’sir etilgan uning homiladorligi tezlashib, muddatidan oldinroq bolalagan.
Harakatda bo’ladigan hayvonlar o’ziga joy tanlashda yoritilish darajasini ham hisobga oladi. Kecha-kunduz davomidagi faollik uchun ma’lum darajada yorug’lik talab etiladi. Hayvonlar kunduzgi, tungi va g’ira-shirada faol hayot kechiruvchi turlarga ham ajratiladi.
Shunday qilib, hayvonlar ham yorug’likka bo’lgan munosabatiga ko’ra bir necha guruhga chunonchi, yorug’sevar, soyasevar hayvonlarga va yorug’likning o’zgarishiga keng yoki tor (qisqa) doirada moslashgan guruhlarga bo’linadi.



Download 3,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish