O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

davridan  dastlabgi  hayvonlar  qo’lga  o’rgatilina  boshlandi.  Aynan  shu 
davrdan boshlab dastlabki kashfiyotlar yuzaga kela boshladi. 
Neolit davrida sug’orma dehqonchilik avj oldi.  
Temir  asridan  boshlab  inson  har  tomonlama  shakllanib 
maьdaniy va ma’naviy tushunchalarga ega bo’la boshladi. 
Savol shundaki nima uchun ma’naviyat turli hududlarda turlicha 
shakllandi? Chunki har bir halq o’z mentalitetiga ega, hududlar iqlimiy 
jihatdan  bir  biridan  farq  qiladi,  tamaddun  paydo  bo’lgan  joydan 
boshqa  joylarga  asta  sekinlik  bilan  tarqalishi  ham  bunga  asosdir  va 
hokazolar... 
Falsafa ma’naviyatning paydo bo’lishini o’z tarkibida ifodalaydi, 
lekin bu qarashlar haqiqatdan uzoq. Masalaga real qaraydigan bo’lsak 
ma’naviyat falsafadan oldin paydo bo’lgan. Falsafa fanlar onasi degan 
qarashlar bor, lekin ma’naviyat falsafadan tashqarida qolgan hodisa.