O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika unversiteti huzuridagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi

Kimyoviy xossalari. Aromatik kislotalar yog’ qator kislotalari uchun xos bo’lgan barcha reaksiyalarga kirisha oladilar.

1

.Aromatik kislotalarga ishqorlar yoki karbonatlar bilan ta’sir etilganda tuzlar hosil bo’ladi:
2

.Aromatik kislotalarga mineral kislotalar ishtirokida spirtlar bilan ta’sir etilganda efirlar hosil bo’ladi:
Agar o-holatda o’rinbosarlar bo’lmasa efir hosil bo’lishi oson boradi. Agar o-holatlardan birida o’rinbosar bo’lsa efir hosil bo’lish qiyinroq, har ikkala o-holatlarda o’rinbosarlar bo’lsa, u holda fazoviy qiyinchilik tufayli efir hosil bo’lish jarayoni ketmaydi.

o

-holatda o’rinbosarlar bo’lgan kislotalarning efirlarini shu kislotalarning kumushli tuzlariga galoid alkillar ta’sir ettirib hosil qilinadi:

3

. Kislotalarga fosforning yoki oltingugurtning galogenli hosilalari bilan ta’sir etilganda kislota galoidangidridlari hosil bo’ladi:
4

. Kislota galoidangidridlariga tuzlar bilan ta’sir etilganda kislota angidridlari hosil bo’ladi:

5

. Benzoil xloridga natriy peroksid bilan ta’sir etilganda benzoil peroksid hosil bo’lib, polimerlanish reaksiyalarining boshlovchisi (tashabbuskor) bo’lib xizmat qiladi:
B

enzoil peroksidga alkogolyatlar bilan ta’sir etilganda natriybenzoy kislotaning tuzi hosil bo’ladi:

6

. Aromatik karbon kislotalarning natriyli tuzlariga ishqorlar qo’shib qizdirilganda dikarboksillanish reaksiyasi hosil bo’ladi: