O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomli toshkent davlat pedagogika universiteti sh. A. Do‘stmuhamedova, X. A. Tillashayxova

3.
 
Psixologik-pedagogik eksperiment - 
o‘quvchilarning psixologik
 
xususiyatlarini . tabiiy sharoitda maxsus usullar yordamida o‘rganishdir.
 
 
Mazkur  eksperiment  o‘quvchilarni  maxsus  uyushtirilgan  ta’lim  sharoitida 
maqsadga muvofik, ulardan o‘zgarishlarni kuzatishni taqozo etadi. Bu eksperiment 
aniqlovchi va tarkib toptiruvchi bosqichlardan iborat bo‘lib, maxsus uyushtirilgan 

---

19 
 
ta’lim  tarkib  toptiruvchi  eksperiment  jarayonida  olib  boriladi.  U  quyidagi 
tuzilishga  ega:  eksperimentator  yoki  tadqiqot  olib  boruvchi,  sinaluvchilar,  faraz, 
reja,  yo‘l-yo‘riq,  tajribaning  bir-biriga  bog‘liq  bo‘lgan  va  bog‘liq  bo‘lmagan, 
o‘zgaruvchan,  nazorat  qilinadigan  va  qilinmaydigan  qismlardan  iborat. 
Eksperimental  tadqiqotning  asosiy  bosqichlari:  farazni  ilgari  surish,  metodikani 
tanlash,  eksperimentni  rejalashtirish,  olingan  ma’lumotlarni  ishlab  chiqish,  taxlil 
etish  va  izohlashdan  iboratdir.
 
Psixologik-pedagogik  eksperiment  uch      qismdan  
iborat. Aniqlovchi, shakllantiruvchi, nazorat eksperimentlari.