O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomli toshkent davlat pedagogika universiteti sh. A. Do‘stmuhamedova, X. A. Tillashayxova

Pedagogik psixologiyaning quyidagi bo‘limlari mavjud: 
1.Ta’lim psixologiyasi. 
2.Tarbiya psixologiyasi. 
3.Pedagogik faoliyat psixologiyasi. 
 
 
    Yosh  va  pedagogik  psixologiyaning  birligi    yosh  va  pedagogik  psixologiya 
o‘rganadigan  ob’ektning  umumiyligidadir.  Bu  ikkala  fanning  o‘rganish 
ob’ekti 
– 
bolalar,  o‘smir  va  o‘spirinlar  bo‘lib,  yosh  psixologiyasi  ularni  yosh  taraqqiyoti 
bo‘yicha  o‘rgansa,  pedagogik  psixologiya  tarbiyalanuvchi  yoki  ta’lim  oluvchi 
sifatida,  ya’ni  pedagogning  ta’lim-tarbiya  jarayonida  biror  maqsadga  qaratilgan 
ta’siri sifatida o‘rganadi. 
        Ma’lumki,  muayyan  yoshdagi  bolalarning  psixologik  xususiyatlarini  bilmay 
turib,  ularga  maqsadga  muvofiq  ravishda  ta’lim  va  tarbiya  berib  bo‘lmaydi. 
Bolaning har bir yoshi o‘z qiyinchiliklariga ega bo‘ladi va o‘ziga nisbatan maxsus 
munosabatda bo‘lishni talab qiladi.  
       Ta’lim  va  tarbiya  jarayonida  individual  munosabatda  bo‘lishning  sharti 
o‘quvchining psixologik xususiyatlarini har tomonlama va chuqur bilishdan iborat. 
Bu  esa  o‘quvchining  psixik  dunyosidan  yaxshi  xabardor  bo‘lishni,  psixologik 
jihatdan  kuzatishni  to‘g‘ri  tashkil  qila  olishni  va  tabiiy  eksperiment  uyushtirishni 
bilishni taqozo  qiladi. 
Pedagogik  psixologiya  ham,  yosh  psixologiyasi  ham  umumiy  psixologik 
qonuniyatlarni ochib  beradigan psixik jarayonlarni, psixik holatlarni va shaxsning 
individual  psixologik  xususiyatlarini  o‘rganadigan  fan  –  umumiy  psixologiyaga 
asoslanadi. 
Lekin  yosh  psixologiyasi  va  pedagogik  psixologiya  pedagogik  jarayonni 
tashkil  qilish  uchun  tayyor  retsept  yoki  tavsiyanomalar  berishni  da’vo  qilmaydi. 
Yosh  va  pedagogik  psixologiyaning  materiallari  va  xulosalaridan  ta’lim  -  tarbiya 
ishlarini  to‘g‘ri  tashkil  qilishda  foydalaniladi.  Bu  haqda  rus  pedagogi    K.D. 
Ushinskiy ham ta’kidlab o‘tgan edi: 
“Biz    pedagoglarga  unday  yoki  bunday  qilinglar  deb  aytmaymiz,  ammo  biz 
ularga o‘zingiz boshqarmoqchi bo‘lgan psixik hodisalarning qonunlarini o‘rganing 
va  bu  qonunlarga  amal  qiling  hamda  ularni  tadbiq  qilmoqchi  bo‘lganingiz 
sharoitlarini hisobga olib ish qiling,    deb aytamiz”. 
 
Pedagogik  psixologiya  birmuncha  ulkan  yutuqlarga  erishdi.  Pedagogik 
psixologiyaning  ta’limni  yangi  mazmunda  joriy  qilish  yuzasidan  so‘ngti  yillarda