O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakul‘teti

Levkipp  (mil.av.  500-440)  –  qadimgi  yunon  faylasufi.  Taxminlarga 

---

 
100 
ko‗ra,  L.  Milet  shahrida  tug‗ilgan.  quldorlik  demokratiyasi  tarafdorlari 
qatorida  aristokratlarning  muvaffaqiyatli  qo‗zg‗olonidan  keyin  u  Milet 
shahrini  tark  qilishga  majbur  bo‗lgan.  U  Eleya  shahriga  kelib,  Parmenid  va 
Ksenofanning  shogirdi  bo‗lgan.  L.  ilmiy  merosidan  deyarli  hech  nima 
qolmagan.  Biroq,  G.  Dilsning  ma‘lumotiga  ko‗ra,  uning  taxm.  ikki  asari 
mavjud. Ulardan biri ―Buyuk diakosmos va aql haqida‖dir. Uzoq davr Eleya 
shahrida  yashagach,  Abderga  ketib,  u  erda  Demokritning  va  ehtimol 
Protagorning  shogirdi  bo‗lgan.  L.  atomistlik  fal.ning  asosiy  tamoyillarini 
ilgari  suradi.  U  narsalarning  doimiy  o‗zgarishi  va  paydo  bo‗lishini  ko‗rib, 
cheksiz  shaklga  ega  bo‗lgan  doimiy  harakatdagi  element  –  atomlarning 
mavjudligini  tan olgan. L. ―mavjudlik nomavjudlik demakdir, zero ularning 
har ikkisi narsalar paydo bo‗lishining sababidir‖  – degan fikrni bayon etadi. 
Atomlarning  mohiyatini  jipslikda  bilib,  ular  bo‗shliqda  harakat  qiluvchi 
mavjudlikdir, bo‗shliq esa nomavjudlik bo‗lib, u mavjudlikdan hech ham farq 
qilmaydi,  deb  e‘tirof  qiladi.  Bunda  borliq  haqidagi  atomistik  ta‘limotning 
tamoyillari ifodalangan. L. va Demokrit ta‘limoti o‗zaro chambarchas bog‗liq 
ekanligi fay.lar tomonidan e‘tirof qilingan.