O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti


-mavzu. Tabiiy resurslar va ulardan oqilona foydalanish



Download 38,42 Kb.
bet3/3
Sana17.08.2021
Hajmi38,42 Kb.
#149467
1   2   3
Bog'liq
БТ ва СТИ SILABUS

7-mavzu. Tabiiy resurslar va ulardan oqilona foydalanish

Biosfera hakida tushuncha, uning tuzilishi. Biosfera hakida hozirgi zamon ilmiy qarashlarning shakllanishida V.I. Vernadskiyning roli, Tirik va biokos moddalar.



Biosferaning energetik balansi. Biosferada muhim kimyoviy elementlarning aylanishi. Quruqlik va okeanlarning birlamchi mahsulotlar








II.2. Ma’ruza mavzularini taqsimlanishi







2-semestr






Ma’ruza mavzulari

Soati

1

Ekologiya va tabiatni muhofaza qilish faniga kirish.

2

2

Tabiatni muhofaza qilishning ilmiy nazariy asoslari.

2

3

Populyatsiyalar ekologiyasi

2

4

Ekotizimlar ekologiyasi va Biosfera

2

5

Atmosfera, Gidrosfera va litosfera va uni muhofazasi

2

6

O’simlik va xayvonot dunyosini muhofaza qilish.

2

7

Tabiiy resurslar va ulardan oqilona foydalanish

2




2 semestr bo’yicha jami

14 soat




Umumiy jami

14 soat

























III. Laboratoriya mashg’ulotlar

Laboratoriya mashg’ulotlar uchun quyidagi mavzular tavsiya etiladi:



  1. O`zbekiston hududidagi ekologik ahvol va uning kelajagi.

  2. Ekologik omillar. Yorug`lik, Namlik va xarorat

  3. Shaxarlarda shovqin muammosi va inson salomatligi

  4. Atmosferaning transport chiqindilari bilan ifloslanishini aniqlash

  5. Daraxtlarni radial xalqalaribo`yicha avvalgi yillardagi ekologik vaziyatni aniqlash

  6. Qishloq xo`jaligi ekinlaridagi nitratlarni aniqlash

  7. Turli joylarda o`suvchi o`simliklarning morfologik farqlari

  8. O`simlikni yosh tuzulmasi




III.2. Laboratoriya mashg’ulot mavzularini taqsimlanishi







2-semestr






. Laboratoriya y mashg’ulot mavzulari

Soati

1

O`zbekiston hududidagi ekologik ahvol va uning kelajagi.

2

2

Ekologik omillar. Yorug`lik, Namlik va xarorat

2

3

Shaxarlarda shovqin muammosi va inson salomatligi

2

4

Atmosferaning transport chiqindilari bilan ifloslanishini aniqlash

2

5

Daraxtlarni radial xalqalaribo`yicha avvalgi yillardagi ekologik vaziyatni aniqlash

2

6

Qishloq xo`jaligi ekinlaridagi nitratlarni aniqlash

2

7

Turli joylarda o`suvchi o`simliklarning morfologik farqlari

2

8

O`simlikni yosh tuzulmasi

2




2-semestr bo’yicha jami

16 soat




Umumiy jami

16 soat




IV. Mustaqil ta’lim va mustaqil ishlar

  1. Ma’ruza mashg’ulotlarga tayyorgarlik ko’rish

  2. Amaliy mashg’ulotlarga tayyorgarlik ko’rish

  3. Ekologiya fani va uning bo’limlari, ekologiyaning vazifalari.

  4. Muxit va ekologik omillar. Muxitga organizmlarning moslashishi.

  5. Suv, havo va tuproq muxitlari va ularning ifloslanishi.

  6. Biomaromlar va tirik organizmlarning hayotiy shakllari. Vaqt ekologik omili.

  7. Populiyatsiyalarning umumiy tasnifi.

  8. Biotsenoz, biogeotsenoz va ekotizimlarning tuzilmalari va hususiyatlari.

  9. Tabiat va jamiyat orasidagi munosabatlar. Ilmiy texnika revolyutsiyasining tabiatga ta`siri.

  10. O’zbekistonda tabiatni muhofaza qilish.

  11. Atmosfera havosini ifloslanishi insonga ta’siri va undan muhofazalanish.

  12. Tuproq ekologiyasi. Tuproqning paydo bo‘lishi. Tuproqdagi muammolar va ularga qarshi kurash.

  13. Yer haqidagi qonun va tuproq muhofazasi.

  14. O‘simlik va Hayvonot dunyosini muhofaza qilish.

  15. O’zbekistonning suniy va tabiiy landshaftlar.

Mustaqil o’zlashtiriladigan mavzular bo’yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlash va uni taqdimot qilish tavsiya etiladi.







IV. 1. Mustaqil ta’lim mavzularini taqsimlanishi







1-semestr






Mustaqil ta’lim mavzulari

Soati



Ma’ruza mashg’ulotlarga tayyorgarlik ko’rish

2



Amaliy mashg’ulotlarga tayyorgarlik ko’rish

2



Ekologiya fani va uning bo’limlari, ekologiyaning vazifalari.

2



Muxit va ekologik omillar. Muxitga organizmlarning moslashishi.

2



Suv, havo va tuproq muxitlari va ularning ifloslanishi.

2



Biomaromlar va tirik organizmlarning hayotiy shakllari. Vaqt ekologik omili.

2



Populiyatsiyalarning umumiy tasnifi.

2



Biotsenoz, biogeotsenoz va ekotizimlarning tuzilmalari va hususiyatlari.

2



Tabiat va jamiyat orasidagi munosabatlar. Ilmiy texnika revolyutsiyasining tabiatga ta`siri.

2



O’zbekistonda tabiatni muhofaza qilish.

2



Atmosfera havosini ifloslanishi insonga ta’siri va undan muhofazalanish.

2



Tuproq ekologiyasi. Tuproqning paydo bo‘lishi. Tuproqdagi muammolar va ularga qarshi kurash.

2



Yer haqidagi qonun va tuproq muhofazasi.

2



O‘simlik va Hayvonot dunyosini muhofaza qilish.

2



O’zbekistonning suniy va tabiiy landshaftlar.

2




Jami

30 soat

3

V. Fan o’qitilishining natijalari (shakllanadigan kompetentsiyalar)

Fanni o’zlashtirish natijasida talaba:



  • Tashqi muhit omillarning tirik organizmlarga ta’siri, jamoada organizmlarning va ularning tashqi muhit bilan o’zaro munosabatlarning umumiy qonuniyatlari to’g’risida, organizmlarning soni, jamoalar tuzilishi va dinamikasi, ekosistemalar hayotini belgilovchi qonuniyatlar va printsiplari haqida tasavvur va bilimga ega bo’lishi;

  • Faktorlar ekologiyasi, populyatsiyalar ta’limoti, jamoalar (biotsenozlar), biosfera to’g’risidagi ta’limotlar, biologik ritmlar, tabiatni muhofaza qilishning asosiy qonuniyatlarini har tomonlama chuqur o’rganish ko’nikmalariga ega bo’lishi;

  • Ekologik muammolarni yechishdagi o’rnini qamrab olgan. Unda organizmlar va muhit orasidagi bog’lanishlar, populyatsiya, jamoa, ekosistemalar, eng katta ekosistema-biosfera to’g’risida ma’lumotlarga ega bo’lishi kerak.

4

VI. Ta’lim texnologiyalari va metodlari

  • ma’ruzalar;

  • interfaol keys-stadilar;

  • seminarlar (mantiqiy fikrlash, tezkor savol-javoblar);

  • guruhlarda ishlash;

  • individual loyixalar

  • jamoa bo’lib ishlash va ximoya qilish uchun loyihalar

5

VII. Kreditlarni olish uchun talabalar

Fanga oid nazariy va uslubiy tushunchalarni to’la o’zlashtirish, tahlil natijalarini to’g’ri aks ettira olish, o’rganilayotgan jarayonlar haqida mustaqil mushohada yuritish va joriy, oraliq nazorat shakllarida berilgan vazifa va topshiriqlarni bajarish, yakuniy nazorat bo’yicha yozma ishni topshirishi lozim.



6

Asosiy adabiyotlar

  1. To'xtaev A.S. , Xamidov A. "Ekologiya asoslari va tabiatni muhofaza qilish" T. "O'qituvchi" 1994. (10 ta kirill alifbosida) o'quv qo'llanma. 28.08ya72 T98. U-5053

  2. Ergashev A., Ergashev T. "Ekologiya, Biosfera, va tabiatni muhofaza qilish". T.:«Yangi asr avlodi» 2005. (25 ta lotin grafikasi) o'quv qo'llanma. 28.081 YE67. U-6309

  3. Ergashev A. "Umumiy ekologiya" . T.:«0'zbekiston» 2003. (20 ta kiril alifbosida) o'quv qo'llanma. 28.081ya73 YE74. U-5936

  4. Sultonov P.S.,Ahmedov B.P. "Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish asoslari". T.:"G'.G'ulom"2006. (4ta kiril alifbosida) o'quv qo'llanma. 20.1S96 U-6453

Qo’shumcha adabiyotlar

  1. Beknazov R.U., Novikov Y.V. Oxrana prirodi. T. «Ukituvchi».1995.

  2. O zbekiston Respublikasi Qizil kitobi, 2 torn O^simliklar, T.: «Shinor ENK» 1998,

  3. Ozbekiston Respublikasi Qizil kitobi, 2 torn Xayvonot olami, T.: «Shinor ENK», 2003.

Axborot manbalari.

  1. www.undp.uz (Birlashgan Millatlar Tashkiloti Taraqqiyot Dasturi veb-sayti)

  2. www.gwpsaseha.org

  3. www. Ziyo.net

7

Fan ishchi dasturi Oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi yo’nalishlari bo’yicha O’quv-uslubiy birlashmalar faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi Kengashning 2016 yil

9 yanvardagi 1-sonli bayonnomasi bilan ma’qullangan fan dasturi asosida tuzilgan.

Fanning ishchi o’quv dasturi O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirining 2016 yil 22-yanvardagi 26-sonli buyrug’i bilan maqullangan namunaviy fan dasturi asosida tuzilgan.


8

Fan/modul uchun mas’ul:

A.Rahimov- NamDU, “Ekologiya” kafedrasi o`qituvchisi




9

Taqrizchilar:

B.Kamolov – NamDU “Ekologiya” kafedrasi professori, g.f.d.



C.Abduraxmonov - NamDU, “Ekologiya” kafedrasi kata o`qituvchisi



Download 38,42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish