O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti kasb ta’limi metodikasi kafedrasi

4-jadval 
№ Chizmadagi
belgi xarflari 
Chizish tartibi, kesmaning
nomi 
Standart o‘lchov 
1 
B 
Nuqta qo‗yilib B harfi yoziladi
- 
2 
BB
1
- BB
2 
Ro‗molning to‗g‗ri tomoni
26-52 
3 
B
1 
BB
2 
Uchburchak chizish 
- 
4 
-
Ustidan chizish 
- 
 
 
Qalpoqcha-ro‘mol chizmasini qurish. 
To‗g‗ri burchak chizilib, uning burchagi V harfi 
bilan belgilanadi. V nuqtadan chap tomonga va yuqoriga bosh aylanasi o‗lchoviga uning 
qo‗shimchasini qo‗shib ikkiga bo‗lingan qiymati qo‗yiladi: 
VV
1 

VV
2

(B
sha
+ Q
Bsha
):2 

(48+4):2 

26 sm. 
 
 
 
 
V
1
va V
2 
nuqtalar birlashtiriladi. VV
1
chiziq o‗ng tomonga davom ettiriladi. 
VV
1

VV
3 
V
2
va V
3
nuqtalar birlashtiriladi. Bu erda V
1
V
3
chiziq qalpoqcha ro‗molning peshona 
qismi hisoblanadi. 
5-rasm. Qizbolalar rо‗moli kо‗rinishlari 
34-расм. Қиз болалар рўмоли чизмаси 

---

8 
Qizbolalar fartuk va ro’molni bichish va tikish. 
 
Fartuk va rо‘mol uchun gazlama tanlash 
Kiyimlar qaysi vaqtda kiyilishiga qarab xar xil gazlamalardan tikiladi. Umuman fartuk 
va rо‗molni tikishda ochiq ranglisidir yoki mayda gulli zig‗ir yoki paxta tolasidan tо‗qilgan 
gazlamalar tanlanadi. Bunday gazlamalarning tashqi kо‗rinishi chiroyli bо‗lishidan tashqari, 
ular oson yuviladi hamda yaxshi dazmollanadi. Shuning uchun gazlamani tanlashda uning 
texnologik xususiyatlariga xam e‘tibor berish kerak.
Tо‗qimachilik sanoatida eni xar xil (yeni 60sm.dan 1m. 60sm.gacha) gazlamalar ishlab 
chiqarilmoqda. Kiyimga ketadigan gazlama miqdorini aniqlashda uning eni albatta hisobga 
olinadi. 
Fartuk uchun fason tanlashda unga turli xil bezaklar berish mumkin. Rangiga mos 
jiyak,etak qismi uchun valanlar va chо‗ntak qismiga applikatsiya bilan bezak berish mumkin. 
Fartuk andozasini gazlamaga tejamkorlik bilan joylashtirish, mumkin qadar chiqindiga 
kam chiqishi kerak. 
Rо‗mol uchun gazlama tanlashda rangi, paxta tolasidan tо‗qilganligi, kiyiladigan 
kо‗ylak va boshqa anjomlarning ranglari bilan uyg‗unligiga e‘tibor qaratiladi. 
Fartuk rasmiyat va ishboblik xususiyatlarisiz, shakli, qо‗shimchalari va ziynatlari 
hisobiga о‗ng‗aylik, bemalollik tuyg‗usi hosil qiladigan bо‗lishi kerak. Fartuk uykiyimining 
timsoli bо‗lib, muhofaza vazifasini ham estetik vazifani ham о‗taydi, bezak bо‗lib xizmat 
qiladi, ozodalik va saranjom-sarishtalik timsoli hisoblanadi. Fartukning shakl va о‗lchamlari 
juda har xil: belbog‗I boshqa gazlamadan, bо‗yinga osiladigan tasmali kо‗krak peshqismi 
bо‗lgan, ajratib olinadigan etakli, xalatga о‗xshash yopiq bо‗lishi mumkin.
Shakl, rang, gazlama va dekorativ bezakning monandligi hisobiga uy kiyimi bilan 
fartukni komplekt bо‗lishi erishiladi. Fartuk vositasida gavdaning kо‗ngildagidek idro 
ketishiga erishsa bо‗ladi. Masalan , yelka bog‗larini bо‗yinga yaqin bog‗lab, yelkalarni 
toraytirib kо‗rsatsa bо‗ladi, burmalar bо‗ksani kengroq, taxlamalar esa torroq qilib kо‗rsatadi.