O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti "mashinosozlik texnologiyasi va mashinasozlik ishlab chiqarishlarini avtomatlashtirish" kafedrasi

NAVOIY KON-METALLURGIYA KOMBINATI NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI "MASHINOSOZLIK TEXNOLOGIYASI“ KAFEDRASI

«CHIZMA GEOMETRIYA VA

KOMPYUTER GRAFIKASI»

FANI

MAVZU: Egri sirtlarni tekislik va to`g`ri chiziq bilan kesishishi. Sirtlarni o`zaro kesishishi.

Ma’ruzachi: аss.Ruzibayev A.N.

 

NAVOIY

Кonusning tekislik bilan kesishishi.

Кonusning tekislik bilan kesishishi.

Кonus tekislik bilan kesilganda quyidagi konus kesimlari hosil boladi.

K – konus sirti.

J – konus oqi.

P – kesuvchi tekislik.

L – konusning yasovchisi.

 - konusning yasovchilari va oqi orasidagi burchak.

 - kesuvchi tekislik va konusning oqi orasidagi burchak.

1)  = 900  P  K – aylana hosil boladi.

1)  = 900  P  K – aylana hosil boladi.

2)     P  K – ellips hosil boladi.

3)  =   P  K – parabola hosil boladi.

4)     P  K – giperbola hosil boladi.

5)  = 0  P  K – uchburchak yoki ikki kesishuvchi togri chiziq hosil boladi.

Кonusning frontal proeksiyalovchi P tekislik bilan kesilish chizigi va uning haqiqiy korinishi aniqlash.

Silindrning tekislik bilan kesishishi.

Silindrning tekislik bilan kesishishi.

Silindr tekislik bilan kesilganda quyidagi silindr kesimlari hosil boladi.

S–silindr sirti. J–silindr oqi. P–kesuvchi tekislik.

1) P  J  P  S – aylana hosil boladi.

2) P  J  P  S – ellips hosil boladi.

3) P  J  P  S – ellipsning bir qismi silindrning hamma yasovchilarini kesmagan holda hosil boladi.

4) P || J  P  S – ikki togri chiziq hosil boladi.

Silindrning frontal proeksiyalovchi P tekislik bilan kesilish chizigi va uning haqiqiy korinishi aniqlash.

Sirtlarning ozaro kesishishi. Sirtlarning kesishish chizigini aniqlash uchun unda yotuvchi bir nechta nuqtalarni topish kerak boladi. Ikki xil usuldan foydalanib topiladi: 1. Yordamchi proeksiyalovchi tekisliklar. 2. Yordamchi sfera (sharlar). Yordamchi kesuvchi tekislik usuli. Yordamchi tekislik usuli kesishayotgan sirtlar kopyoqliklar bolsa yoki ulardan biri kopyoqlik bolsa qollaniladi.