O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat konchilik instituti «energo mexanika» fakulteti

To’rt juft olish trubkalari bilan jihozlangan kamerali diaftagmani 
quvuryo’lning gorizontal qismida o’rnatish: 1-quvuryo’l, 2,4,6-11-ventillar 
bilan jiholangan olish trubkalari, 3,5-flaneslar, 12-bolt, 13-gayka, 14-
diafragma. 
Kamerali diafragmani o‟rnatishda quvuryo‟llar og‟zidagi flaneslarning 
o‟zaro parallel va quvuryo‟lning o‟qiga tik bo‟lishiga e‟tibor beriladi. Flaneslarni 

---

texnologik quvuryo‟llarga o‟rnatish ishlarini shu quvuryo‟llarni o‟rnatuvchi 
tashkilotning montajchilari avtomatlashtirish tizimini o‟rnatuvchi tashkilot 
vakillarining ishtirokida bajaradi.
Toraytirish qurilmasi o‟rnatilgandan keyin yuqorida ko‟rsatilgan qoidalarga 
amal qilib, flaneslarning boltlari tortib mahkamlanadi, bunda diafragmaning to‟g‟ri 
markazlanganligi nazorat qilib turiladi. Diafragmani markazlash flanesdagi 
boltlarga qarab, boltlar bilan diafragma orasidagi tirqishlarni tekshirish yo‟li bilan 
bajariladi. Bu tirqishlar bir xil va kamida 3 mm bo‟lishi lozim. Diafragmalarni 
markazlash quvuryo‟l va diafragma o‟qlarini mumkin qadar yaqinlashtirish uchun 
zarur. Bularning o‟qdoshlikdan og‟ishi quvuryo‟l diametrining ko‟li bilan 0,01 
qismini tashkil etishi lozim.
Sarf va miqdor o’lchashning ikkimlamchi asboblar montaji 
O‟zgaruvchan bosimlar farqiga asoslangan difmanometrlar-sarfo‟lchagichlar 
vertikal holatda, ularning shkalalari (diagrammalari) ish o‟rnidan kuzatishga qulay, 
ventillar esa xizmat ko‟rsatish uchun qo‟l etadigan qilib o‟rnatiladi. Birikmaning 
bikr bo‟lishi uchun olish trublari qo‟shimcha ravishda skoba bilan mahkamlanadi.
Portlash va yong‟in xavfi bo‟lgan muhitli xonalarda faqat mexanikaviy 
difmanometrlar ishlatiladi, chunki elektr zanjirlarning kontaktli qurilmalari uchqun 
chiqarib, portlash yoki qyong‟inga sabab bo‟ladi.
Toraytirish qurilmasini idfmanometrga birlashtirish yo‟llari zanglamaydigan 
trubalardan yasaladi.
Agressiv suyuqliklar va gazlarning sarfini o‟lchashda choksiz 
zanglamaydigan po‟lat quvurlar (GOST 9941-81), viniplast yoki polietilen trubalar 
(GOST 18599-83) ishlatiladi. Birlashtruvchi quvurlarning ichki diametri kamida 8 
mm bo‟lishi kerak, toraytirish qurilmasini tenglashtirish yoki ajratish idishlariga 
birlashtiruvchi quvurlar bundan mustasno bo‟lib, ularning ichki diametri kamida 
12 mm bo‟lishi lozim.
Difmanometrga ulangan ikkala (musbat va manfiy ishorali) quchvuryo‟l bir 
xil temperaturali sharoitda bo‟lishi lozim. Bu quvuryo‟llar vertikal yoki 
gorizontalga nisbatan kamida 1:10 qiyalatib yotqiziladi. Bunda nishablik 
quvuryo‟lning boshidan oxirgacha bir tomonga yo‟nalgan bo‟lishi lozim. Quvurlar 
ravon, o‟tkir burchaksizva ezilmasdan egilishi krak.
Birlashtiruvchi quvuryo‟llardagi ventillarning o‟tish teshiklarining kesim 
yuzasi trubalarning kesim yuzasidan kam bo‟lmasligi kerak.

---