Oʻzbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat

Yangi universal ketma-ket periferiya shinalari
1996 yilda yangi universal ketma-ket shina USB (Universal Serial Bus) paydo bo‘ldi, taxminlarga qaraganda u yaqin orada ketma-ket va parallel, klaviatura va sichqoncha portlarini almashtiradi— barcha qurilmalar bitta raz’yomga ulanadi va u ko‘p sonli qurilmalarni Plug®Play texnologiyasining engilligi bilan o‘rnatish imkonini beradi. Plug@Play texnologiyasi («ula va ishla») «issik» almashtirishni amalga oshirish imkonini beradi, ya’ni qurilmalarni kompyuterni o‘zmasdan va qayta yuklamasdan almashtiradi. Fizik biriktirilgandan so‘ng qurilmalar to‘g‘ri anglanadi va avtomatik konfiguraciyalanadi. SHinaning o‘tkazish qobiliyati 12 Mbit/s.
Ko‘p qurilmalarni: vinchesterlar, videokameralar, yuqori o‘tkazish kobiliyatli printerlar va b. yaxshisi SCSI tipidagi interfeyslar va yangi standartlar: Fire Wire — «olovli sim» nomi bilan ma’lum bo‘lgan IEEE-1394 va AGP (Accelerated Graphics Port — tezlashtirilgan grafikli porti ) orqali ulagan ma’quldir. Xususan, o‘ta tezkor raqamli ketma-ket shina Fire Wire yuqori ishonchlilik va qiymatlarni uzatishning yuqori sifati bilan tavsiflanadi, 400 Mbit/s o‘tkazish qobiliyatiga ega, uning bayonnomasi vaqt bo‘yicha kritik ma’lumotlarni kafolatli uzatilishini ta’minlaydi, bunda video va audioxabarlarning haqiqiy vaqt o‘lchamlarida sezilarli buzulishlarsiz o‘tishi taninlanadi. Fire Wire shinasi yordamida Plug@Play texnologiyasi bo‘yicha katta miqdordagi va amalda istalgan konfiguraciyadagi turli xil qurilmalarni bir-biriga ulash mumkin, bu bilan u oddin aytib o‘tilgan SCSI tipidagi qiyin konfiguraciyalanadigan periferiya shinalaridan keskin farq kiladi.
Kuchliroq kompyuter tizimlari uchun (lokal tarmoqdar, maynfreylar) yaxshi tanilgan, oson murojaat qilinadigan va unchalik qimmat bo‘lmagan 10 Base-T Externet shinasini va 1 Gbit/s o‘tkazish qobiliyati bilan ishlaydiganFibre Channel shinasini tavsiya etish mumkin.
Kompyuterning dasturiy ta’minoti bilan tanishib chiqaylik. Barcha dasturiy ta’minotlarni uchta kate­goriya bo‘yicha tasniflash mumkin:

• 
  sistemaviy dasturiy ta’minot;
  
• 
  amaliy dasturiy ta’minot;
  
• 
  dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari