|
Nazorat-kommunikativ blok quyidagi vazifalami bajaradi: ta’limiy, nazorat, kommunikativ, tashkiliy, refleksiv. Bundan tashqan u MO'(masofaviy o'qitish) qamashchilari orasida qulay o'zaro aloqa yaratishga imkoniyat yaratadi.
Nazorat-kommunikativ blokda о quv mazmunini qamrab olgan axborot uch xil holatdajoylaShadi: nazariy, auditor, amaliy, mustaqil ishlashga mo'ljallangan; Ushbu blokda mavjud bo'lgan didaktik ta’minot bir necha nazorat turlarini ta’minlashi Shart: Joriy, oraliq, yakuniy. Bu turdagi nazoratlar talabalaming ijodiy va mantiqiy fikrlashiga zamin yaratadi, bilim saviyasini kengaytiradi va eng asosiysi, mustaqil aqliy operatsiyalar bajarishga undaydi. Umumlashtiruvchi korreksion о zlashtirish natijalari darajasini nazorat qiluvchi blok talabalaming o'zlashtirish yakuniy natijalarini, o'quv-bilish faoliyatining diagnostikasini, turli nazorat natijalarining, tahsil oluchilaming tarbiyalanganlik darajalari tahlilini qamrab oladi. Ushbu ma’lumotlardan o'quv maskanlarida (Masofaviy o'qitish markazida) har bir ta’lim oluvchi to'g'risida axborot to'plaSh imkoniyati yaratiladi. Mazkur axborotdan o'quv dargohi flia’muriyati, yo'nalish bo'yicha dars berayotgan o'qituvchilar foydalanish xuquqiga ega bo'ladilar.
Demak, bunday bloklaming tashkil qilinishi ta’lim-tarbiya jarayonidagi tashkiliy, korreksion, kommunikativ, refleksiv, prognozlashtiruvchi vazifalami bajarish bilan birgalikda o'quv jarayoni sifatini takomillashtirishga uning mazmunini boyitishga, talabalaming ijodiy nvojlanishiga salmoqli ta’sir ko'rsatadi.
Bizning nazarimizda, didaktik ta’minotlami loyihalashda va tuzishda quyidagi amallarga rioya qilish samarali natijalar beradi:
- didaktik ta’minotlami tuzishda turli bilim sohalari bo'yicha ijodiy uyushmalar faoliyatini inobatga olish;
- tayyor sertifikatlaShtirilgan didaktik ta’minotlami xarid qilish va ulami o'quv dargohi Sharoitida adaptatsiyadan o'tkazish;
- telekommiunikatsiya va internet tarmoqlaridagi mavjud pedagogikdiagnostika va korreksion axborotlaridan foydalanish;
Tajribadan ma’lumki, didaktik ta’minomi loyihalash va tayyorlashning birinchi bosqichi garchi kaitta mablag' sarf qilishga majbur kilsada, keyinchalik o'zini to'lato'kis oqlaydi, chunki, masofaviy о qitish jarayoni ishtirokchilanning deyarli
barchasi tomonidain metodik tayyorgarliksiz foydalanishga imkoniyat yaratiladi.
Tajribalar Shuni ko'rsatmoqdaki, diagnostik va korreksion didaktik ta’minotlami loyihalashda hamdia tayyorlashda quyidagi omillami inobatga olish zarur:
- tahsil oluivchilaming tarbiya va rivojlanish darajasini;
- tahsil oluivchilaming salomatligini saqlaSh tamoyillarini;
- o'quv-billish faoliyatidagi tanlov erkinligini;
- Shaxsning individual xususiyatlarini;
- MO' jarayonida ishtirok etuvchilaming xususiy emotsional-intellektual kirishuvchanligini.
Rivojlangan mamlakatlar tajribasi shuni ко'rsatadiki, didaktik ta’minotlami loyihalashda, ularni tuzishda va qo'llaShda ta’lim-tarbiya jarayonidagi tizimlilik, izchillik, evolyutsionlilik tamoyillarigayondoshish zarur.
Bizning fikrimizcha, diagnostik va korreksion jihatdan foydali didaktik ta’minotlami tuzish va amalga tadbiq qilish quyidagi tadbirlami tashkillashtirishni
taqozo etadi:
1) kompyuter va internet tarmoqlarida malakali ishlay oladigan, mantiqiy va ijodiy fikrlovchi kadrlami tayyorlash;
2) sifatli didaktik ta’minotlami tuzishdagi zaruriy metodik tavsiyalami ishlab chiqish (mazmun, shakl, tarkib, baholash me’yorlarini inobatga olgan xolda)
3) turli soha mutaxassisliklarini psixologik-pedagogik jihatdan tayyorlab borish (masalan, pedagog-amaliyotchi: dasturlovchi, programmist - usuliyotchi va h. k.)
4) Masofaviy o'qitish jarayoni ishtirokchilari faoliyatini qulaylaShtirish;
5) O'quv muassasalarining o'zida (imkoniyatlardan kelib chiqqan holda) masofaviy o'qituv xizmatlarini tashkil qilish va amalga tadbiq qilish;
6) Pedagogik diagnostika va korreksiyajarayoni uchun zarur bo'lgan didaktik ta’minotlami prognozi (bashorati)ni rivojlantirish.
Mazkur muammolami yechishda oliy o'quv yurtlari professor-o'qituvchilari, kolledj, gimnaziy, litsey, umumiy o'rta ta’lim maktab o'qituvchilari hamkorligi Respublikamizda ta’lim-tarbiya jarayonining samaradorligini yanada yuksakroq chuqqilarga ko'tarilishiga ко'так beradi. O'xshash qilib, yoshlami pedagogik diagnostika qilishda quyidagi omillami inobatga olish zarur:
1) individual-psixologik xususiyatlarini chuqur tahlil qilish;
2) hududiy, regional yashash tarzini inobatga olgan holda korreksion ishlami amalga oshirish;
3) diagnostik va korreksion jihatdan foydali didaktik ta’minotlami tuzish va amalga tadbiq qilish;
Korreksion tarbiyaviy tadbirlami tashkillashtirish quyidagilami taqozo etadi:
- o'quvchilami falsafiy dunyoqarashga tayyorlash, o'z-o'zini idora va nazorat qilishni shakllantirish;
- yoshlar ijodkorligini, iqtidorini yuzaga chiqarish, xulqidagi korreksiya talab fiuqsonlarni bartaraf etish;
- insonparvarlik me yorlariga mos xislatlami shakllantirish, qonuniy jamoa axloqi va turnwsh qoidalariga hurmat bilan qarashni tarbiyalash, shaxsning noyob qirralarini belgilovchi Juqarolik va ijtimoiy mas ’uliyat hislarini rivojlantirish;
- o`zi yashayotgan mamlakatning ravnaqi. insoniyat taraqqiyotini barqaror saqlab qolish yo lida g arnxo rlik qilishga о rgatish;
-o’z xalqiga, davlatiga, uning himoyasi uchun hamisha Shay bo lishga о rgatish;
- O'zbekiston Respublikasi va boshqa davlatlaming ramzlariga hurmat bilan qarash, O'zbekiston madhiyasi, Bayrog`i, Gerbi, Prezidentiga sadoqatli qilib tarbiyalash; mehnatga ijodiy munosabatni tarbiyalash, sog 'lom turmush tarzi uchun intilish kabi xislatlami о stirish;
- axloqiy fazilatlami (mehribonlik, Shafqatlilik, adolatparvarlik va boshqalarni) rivojlantirish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
