O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti

Dinning 
jamiyatda:
1.Kompensatorlik, 
2.Legitimlovchilik 
3. 
Integratorlik, 
4. 
Kommunikativlik 5. Regulyatorlik degan ijtimoiy funktsiyalari bor. 
Turli diniy manbalarda din azaldan mavjud bo‘lib kelgan, xudo esa hamma 
narsalarni: osmon va Erni, koinotni, barcha odamlarni, mo‘‘jizaviy yo‘qlikdan bor 
qilib yaratgani aytilgan. Demak, dinning tarixi jamiyat tarixidan avval boshlangan, 
degan xulosa kelib chiqadi. 
Ilmiy adabiyotlarda ko‘rsatilishicha, dinning tarixi 50-40 ming yildan ko‘p 
emas, jamiyatning tarixi esa 3 million yildan ziyod. Demak, u tarixiy hodisa, din 
ibtidoiy jamiyatning quyi bosqichida kelib chiqqan. Biz bu ikkinchi qarashni analiz 
qilsak, dinning paydo bo‘lishidan darak beradigan arxeologik va etnografik 
ashyoviy dalillarga murojaat etmog‘imiz kerak. Arxeologiya fani odamlar 
yashagan turli tarixiy davrlarda er ostida qolib ketgan qadimiy manzilgohlarni 
kovlab topadi, ulardan uy-ro‘zg‘orga, zeb-ziynatga, ish qurollariga , kiyim 
kechaklarga, me‘morchilikka, san‘atga oid turli buyumlar, noyob topilmalarni 
aniqlaydi-lar, ba‘zan ko‘hna qabrlardan dafn qilish qoidalari, qabrdagi jasad yonida 

---

8 
ov qurollari, eb-ichish idishlari, taqinchoqlarga ham duch kelingan, ba‘zan esa 
qush va hayvon-larning, afsonaviy mahluqlarning, farishta, ma‘budalarning 
haykallari, turli narsalardan yasalgan shakllari, niqoblar topilganki, ularning 
ayrimlari diniy mazmunga ega bo‘ladilar. 
Din ---
―arabcha ishonch, ishonmoq‖, ―lotincha religion‖ insonni qurshab olgan 
atrof-muhitdan tashqarida bo‘lgan uni va koinotdagi barcha narsalarni yaratgan 
insonga to‘g‘ri odil hayot yo‘lini ko‘rsatadigan va o‘rgatadigan ilohiy borliqqa 
ishonch.