O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti

Monastir
(yun.-darvish hujrasi) - cherkovning muayyan yo‘l yo‘riqlari 
asosida birgalikda yashovchi monax rohiblar jamoasi va ular yashab turgan 
ibodatxonalar, turar joy uylar, maishiy xizmat xonasi, ombor, molxona, tsexlari 
majmuasi. Monastirlar katoliklarda monofi-zitlarda mavjud. Dastlab Hindistonda 

---

72 
er. av. 1-ming yillik o‘rtalarida buddistlar monastirlari paydo bo‘lgan. Birinchi 
xristian monastirlari esa 3-4 asrlarda Misrda vujudga kelgan. Hozirgi paytda 
Rossiyada monastirlar yana qayta tiklanib amal qila boshladi. 
10.
Papalik
salkam 1500 yil mavjud bo‘lgan qadimgi diniy markazlardan 
birib bo‘lib, dastlabki vaqtlarda papalik er-mulklar, ya‘ni papa oblastiga 
xo‘jayinlik ham qilar edi. Papalik Rim episkopligi negizida yuzaga keladi. 
Imperiya poytaxtini 330-yilda Konstantinopolga ko‘chirilishi va so‘nggi Rim 
imperatorining 476 yilda qulashi bilan Rimning dunyoviy-siyosiy hokimiyati 
episkop qo‘liga o‘tadi va uning cherkovga hukmronlik qilishiga asos solingan. 
Xuddi shu vaqtda Rim papasi unvonini oladi. 756 yilda franklar qiroli (Frantsiya) 
Pakana Pipin papaga er hadya qiladi. (Papa oblasti), bu papaning dunyoviy 
hokimiyatini yuzaga kelishiga sabab bo‘ldi. F.Engels aytishicha, o‘rta asrda papa 
feodal sistemaning baynalminal markaziga aylandi. Napoleon esa papaning butun 
Evropada mavqeini tushurib yuboradi. Papa Ioann XXIII cherkovning papalik 
obro‘yini ko‘tara boshladi. Papa Pavel VI (1963-1978 yillar) so‘ngra papa Ioann 
Pavel II ( Hozirda papa lavozimida Frensisk) papalik mavqeini oshira bordilar. 
11.
Pastor
(lot.-qavmga rahbarlik qiluvchi, cho‘pon- ruhoniylik unvonini 
berish marosimini (svyashenstvo) inkor etuvchi protestant oqimlaridagi cherkov 
xizmatchi. 
12.
Pasxa
(qadimgi yahudiycha pesax - o‘tib turadigan)-injillarda 
yozilishicha 
krestga tortilgan Isoning «mo‘‘jizaviy tirilishi» xotirasiga 
bag‘ishlangan 
xristianlarning 
asosiy 
bayrami. 
Dastlab 
pasxa 
qadimiy 
yahudiylarning chorvador va dehqonlari bayrami bo‘lgan. Faqat 325 yilda xristian 
cherkovi jahon (Nikeya) soborining qarori bilan xristianlar pasxasi alohida, 
bahorning kecha-kunduz tengligi va oy to‘lishgan birinchi yakshanbasida 
o‘tkaziladigan bo‘lgan. 
13.
Patriarx 
(yun.-ota, asos soluvchi) - pravoslavieda oliy diniy martaba 
bir qancha mamlakatlardagi pravoslav cherkovining boshlig‘i. Katolitsizmda 
patriarx martabasi ayrim ierarxiyalarning boshliqlariga beriladi. 

---

73 
14.
Pop
(svyashennik, rasmiy cherkov tilida ierey, prosviter) 
pravoslavieda diniy marosimni ijro qiluvchi, ibodatni mustaqil olib borishga ruxsat 
etilgan o‘rta darajadagi ruhoniy. Pop barcha sirli marosimlarni (ruhoniylik unvoni 
berish marosimidan tashqari) amalga oshiradi. 
15.
Postlar 
(ro‘zalar) - umuman ovqatni oyoq yoki uning biror turini 
iste‘mol etishni ta‘qiqlovchi, cheklovchi diniy ta‘qiqlar. Ilohiyotchilar fikricha 
ro‘zalar inson ruhini amaliy poklash va yangilash uchun xizmat qiladi. Masalan, 
Xristovoverlarda piyoz, kartoshka, sarimsoq piyoz solish ta‘qiqlangan.