O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti “tasdiqlayman”

Таълим воситалари 
- ўқув материалини кўргазмали тақдим этиш 
ва шу билан бирга ўқитиш самарадорлигини оширувчи ёрдамчи 
материаллар ҳисобланади. 

---

67 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ta’lim vositalarini tanlashni aniqlovchi omillar: 

Maqsadni belgilash; 

O’quv axborot mazmuni; 

Ta’lim vositalari; 

Etakchi bilim manbai; 

O’quv materialining yangiligi va murakkabligi. 
 
3. Fizika ta'limi vositalari turlari 
O'quv materiali. «O'quv materiali» tushunchasini, dastavval, buyuk chex 
pedagogi Komenskiy asoslagan edi. Uning uqtirishicha, ta'lim o'qituvchi faoliyati, 
o'quvchi faoliyati, o'quv materialidan iborat. 
Fizikadan o'quv materiali nima? Uning shakllarini qanday tushunmoq kerak? 
O'quv materialining turli shakllari bilan faoliyat ko'rsatganda o'quvchi qanday 
vositalardan foydalanadi? kabi savollarga javob izlanadi. 
«Masalan, ko'rni optikaga, gungni tilga, karni musiqaga, cho'loqni raqsga 
o'rgatish mumkinmi?». 
O'quv materialini o'quvchilarga o'rgatish uchun qator qoidalarga rioya qilish 
lozimligini Ya.A.Komenskiy sanab o'tgan: ta'rif, qoidalarni o'quvchilarga izohlashdan 
oldin ulami tushunishga tayyorlash; bilimlarni misollar keltirib tushuntirish; 
bilimlarni kichik hajmda bayon qilish va shu kabilar. Ya.A.Komenskiyning flkricha, 
ta'lim jarayoni bosqichlariga qarab, bilimlarni murakkablashtirib borgan ma'qui: 
bilimlarni kichik hajmdao'rgatgan o'qituvchi yuqori natijaga erishadi.
Katta hajmli bilimga nisbatan kichik hajmli bilim oson, keng hajmli o'quv 
materialiga ko'ra tor hajmli o'quv materiali oson, umumlashgan bilimlardan xususiy 
bilimlar oson, murakkab o'quv materialini o'rgatishga qaraganda sodda materialni 
o'qitish oson. 
Таълимнинг техник 
воситалари