O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti “tasdiqlayman”

 
3.
 
Bilimlarni o’zlashtirish va o’quv faoliyatiga darajali yondashuv 
 

---

 
142 
Ta’lim oluvchilar 
tomonidan BMK 
o’zlashtirish 
darajasi 
Ularga erishishning maqsad va natijalari 
shakllantirilishi. 
O’quv faoliyatini baholash mezonlari 
Ushbu  natijalarga  erishish 
bo’yicha ta’lim beruvchi va 
ta’lim 
oluvchilar 
harakatlarining tavsifi 
1 
2 
3 
 
I. O’quvchilikka 
oid (tanish bo’yicha 
harakatlanishi) 
Ta’lim  maqsadi
:  ...to’g’risida  tushunchalarni 
shakllantirish  
Natijalar:  

 
(ma’lum, 
tanish 
narsani 
o’zgartirishsiz, 
umumiy 
taxminlarni) 
tushuntiradi, aytadi, sanab o’tadi; 

 
(o’z so’zlarida) qaytarib beradi;  

 
tashqi  belgilari  va  xususiyatlari 
bo’yicha biladi, taniydi;  

 
(so’zma-so’z) yozadi; 
Baholash  mezoni
:  axborotni  xatosiz  qayta 
tiklaydi.  
Ta’lim 
beruvchi
: 
ta’lim 
oluvchilarning 
bilimlarni 
o’zlashtirishlari 
bo’yicha 
faoliyatlarini 
tashkillashtiruvchi, 
axborot 
manbai 
bo’ladi. 
Ta’lim 
oluvchilar
: 
axborot 
- 
retseptiv 
(qabul 
qilish) 
faoliyatini  amalga  oshiradi: 
eshitadi, 
kuzatadi, 
o’quv 
axborotini 
eslab  qoladi 
va 
xatosiz qayta tiklaydi.
 
II. Tartiblilikka oid 
(algoritm) (namuna, 
o’xshashlik 
bo’yicha 
harakatlanish) 
Ta’lim  maqsadi:
 
...to’g’risida 
bilimlarni 
shakllantirish,  nazariy  bilimni  o’xshashlik 
bo’yicha  qo’llash,  harakatlarni  tartib  bo’yicha 
bajarish 
malakalarini 
shakllantirish, 
(rivojlantirish, mustahkamlash) 
Natijalar:  

 
asosiy fikrni ajratadi; 

 
baho 
beradi, 
yakun 
yasaydi, 
isbotlaydi, tasniflaydi; 

 
tushuntiradi, 
asoslaydi, 
umumlashtiradi,  ishonchli  dalillar  keltiradi, 
solishtiradi va taqqoslaydi, xulosalar chiqaradi;  

 
mustaqil vazifalarni yechadi; 

 
tanish  sharoitlarda  (namuna)  tayyor 
ketma-ketlik  bo’yicha  harakatlarni  bajaradi: 
o’lchashlarni  o’tkazadi,  sinaydi;  tekshiradi, 
(tizimlarni, jihoz va boshqalarni) tashxis qiladi; 
yechadi,  yig’adi;  texnik  topshiriq,  chizmalarni 
o’qiydi;  ishlab  chiqarish  ishlarini  bajaradi, 
(jihozlarni) ishlatadi va boshqalar;  

 
referat  tayyorlaydi,  tuzadi  va  grafik, 
sxema, jadvallarni o’qiydi. 
        Baholash 
mezonlari: 
o’quv  faoliyat 
yo’llarini  biladi,  bor  bilimlarini  o’zgartiradi  va 
ularni  tanish  sharoitlarda  qo’llaydilar:  namuna, 
o’xshashlik bo’yicha bajaradi. 
Ta’lim 
beruvchi
: 
ta’lim 
oluvchilar 
faoliyatini 
tashkillashtiradi. 
Ta’lim 
oluvchilar
:  (namuna)  ketma-
ketlik  bo’yicha  reproduktiv 
(o’ayta  tiklash)  faoliyatini 
amalga  oshiradi:  bilimlarni 
ongli 
o’zlashtiradi,  ularni 
mustahkam  eslab  qoladi  va 
qo’llaydi:  o’xshash  holatda 
h