O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti “tasdiqlayman”

Movie  Maker  &  Media  Player  - 
Qulay  kameralar  yordamida  tabiat  xodisalari, 
jumladan  atrof-muhitni  ifloslanishi  va  boshqalar  rasmga  olinadi,  so’ngra  Movie 
Maker da tahrir qilinadi. Media Player yordamida esa filmni namoyish qilsa bo’ladi. 
YUqorida  keltirilgan  Internet  resursning  bir  qismi  axborot  va  tasvirlarni  yig’ishda 
ishlatilishi mumkin.  
 
Fizika fanini o’qitish jarayonida AKTdan foydalanish imkoniyatlari 
Fizik hodisalarni, fizik jarayonlarni, fizik qonunlarni  faqat darslikdan va unda 
tasvirlangan suratlar orqali o’qib tushunish juda qiyin. Tasavvur qilaylik, 3D ekranda 
elektromagnetizm  mavzusini  bosqichma  bosqich  tushuntiradigan  virtual  taqdimot 
paydo bo’ladi. SHunday taqdimotni o’quvchi xech qachon esdan chiqara olmaydi va 
chuqur o’zlashtira oladi. Fizika bu har xil hodisa va vokqalarni atrofdamizdagi olam 
bilan bog’lab ilmiy yondashib diagrammalar va suratlar orqali ko’rib chiqish.   
 
 

---

 
74 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1-rasm. Fizikaning tabiat bilan bog’lanishi 
Elektr quvvati to’g’risida faqat kitobdan o’qib, aniq tushunchalariga ega bo’la 
olish  oson  narsa  emas. Mazmun  tushunarli  va  qiziqarli  bo’ladi  faqat  amaliy, hayot 
bilan  bog’langan  bo’lsa.  Boshqa  o’quv  fanlarida  ifodali  va    multimediyali 
taqdimotlar  bir  birini  yaxshi  tushunishlikka  yordam  bersa,  ulardan  farqli  ravishda, 
fizika fanida esa AKTdan asosiy g’oyani ravshanlashtirishda foydalaniladi.   
Darsda  faqat  bo’r  va  latta  ishlatiladigan  vaqti  o’tdi.    O’qituvchilar  samarali 
o’qitish  uchun  kompyuterlar,  proyektorlar  va  AKT  dasturlari  bilan  jihozlangan  
sinflardan  foydalanishlari  kerak.  AKT  kundalik  hayot  talabi  va  jamiyatning 
globallashuvida muhim ahamiyat kasb etadi.  
O’quvchilar  ushbu  fan  haqida  nazariyani  egallashlaridan  ko’ra  yangi 
konsepsiya  (g’oya)ni  tushunishlari  lozim.  O’qituvchilarning    aksariyati  AKTdan 
foydalanishi, fizika fani bo’yicha darslar samarali bo’lishi kerak. O’qituvchilar turli 
xil  dasturlarni:  Ms-Word,  Ms-Excel,  Ms-PowerPoint,  Photoshop,  Flash,  Movie 
Maker va web 2.0 dasturlarini ishlatishi mumkin. Ms-Word yordamida savolnomalar, 
matnlar, tasvirlar va boshqa elektron hujjatlar tayyorlanishi mumkin.  
Ms-Excel dasturi yordamida grafiklar, diagrammalarni gistogramma va sektorli 
diagramma shaklida diagrammalar orqali ma’lumotlarni tasvirlash va taqdimot qilish 
mumkin.  Tasvirning  sifatini  Photoshop  dasturida  yaxshilash  mumkin.  Taqdimotni 
PowerPoint  dasturida  yaratish  va  ular  yordamida  turli  konsepsiyalarni  o’rgatish 
mumkin.                         
Ushbu  taqdimotlarda  Photoshop  dasturida  tayyorlangan  tasvirlar  va  Flash 
dasturida tayyorlangan animatsiyalar ishlatilishi mumkin. 
Bunday  vositalarni  ishlatish  orqali  o’quvchilar  konsepsiya  (g’oyani)  yaxshi 
o’zlashtirishlari mumkin. Ushbu vositalar nafaqat o’qitish jarayonini qiziqarli qiladi, 
balki o’quvchilarga davomli ta’sir ko’rsatadi. 
               
O’qituvchilarning  e’tiborini  olish  uchun  fotokameraga  olingan  video, 
o’qituvchilarga o’rgatilgan.  Animatsiya  va  kliplar kuyida  sanab  o’tilgan  dasturlarda 
tayyorlanga Ushbu taqdimotlarda Photoshop dasturida tayyorlangan tasvirlar va Flash 
dasturida tayyorlangan animatsiyalar ishlatilishi mumkin. 
 Tasvirning  sifatini  Photoshop  dasturida  yaxshilash  mumkin.      Taqdimotni 
PowerPoint  dasturida  yaratish  va  ular  yordamida  turli  konsepsiyalarni  o’rgatish 
mumkin.                         
 
Физика фанининг табиати 
ўзаробо
ғ
ли
қ
ликлик 
Тушунча ва 
ҳ
одисалар 
Атроф му
ҳ
ит 

---

 
75 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3-rasm. PowerPoint dasturining tasvirlari
.