O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muhandislik pedagogika isntituti “menejment” kafedrasi

4.2. Amaldagi strategiya qay darajada samarali?
Strategiya qanchalik yaxshi amalga oshirilayotganini baholash uchun quyidagilar muxim:

1. 
   kompaniyaning raqobatchilar orasidagi o’rnini aniqlash;
   
2. 
   kompaniyaning tarmoqdagi raqobat chegaralarini aniqlash;
   
3. 
   kompaniyaning ishlab chiqarish, marketing, moliya va kadrlar sohasidagi funktsional strategiyalarini baholash;
   

Kompaniya strategik va moliyaviy holatining ko’rsatkichlari quyidagilardan iborat:

1. 
   kompaniyaning bozordagi ulushi va tarmoqdagi o’rni;
   
2. 
   foyda xajmi oshadimi, kamayadimi va u raqobatchilarning shunday ko’rsatkichlariga nisbatan qanday;
   
3. 
   sarmoyalar sof foydasining o’zgarish tendentsiyasi;
   
4. 
   kompaniyaning sotuvlari umumiy bozordagiga nisbatan tez o’syaptimi yoki sekin o’syaptimi;
   
5. 
   kreditlar xajmi;
   
6. 
   Korxonaning xaridorlar nazaridagi obro’si, uning imidji;
   
7. 
   kompaniyaning texnologiya, innovatsiya, sifat va xaridorlarga xizmat ko’rsatishda yetakchiligi va xokazo.
   

Qullanilayotgan strategiyani baholash.

Qullanilayotgan strategiyani baholash uchunkompaniya qanday strategiyaga amal qilayotganligni tushunib olish lozim - bu:

- arzon narx vositasi bilan peshqadamlik qilish;

- raqobatchilardan farq qilib turish;

- istemolchilarning tor guruxlariga yoki marketing bushliqlariga ixtisoslashish.

Tarmoqdagi raqobatli vaziyatning yana bir xarakteristiqasi vertikal integratsiyalanish darajasi va bozorning geografik kulamidir. Bu yerda ishlab chiqarish, marketing, moliya, ishchi kuchidan foydalanish sohalaridagi yordamchi strategiyalarni tahlil qilish lozim.

Bunga qo’shimcha ravishda kompaniya strategiyasining ayrim raqobatli ustunliklarni ta’minlash maqsadida raqobatli pozitsiyani yaxshilashga imkon beradigan sunggi amaliyotini tahlil qilib chiqish kerak.

Strategik faoliyatning eng aniq ko’rsatkichlari quyidagilardan iborat:

- Korxona nazorat ostiga olgan bozor ulushining kattalashishi yoki kichrayishi;

- Korxona oladigan daromad xajmining o’sishi yoki usmayotganligi xhamda bu daromadning raqobatchilarga nisbatan qay darajada ekanligi;

- Korxonada sof foyda tendentsiyalari xamda investitsiyalarning qaytish tezligi qanday;

- Korxonada savdo xajmining bozordagi umumiy o’sishga nisbatan tez yoki sekin usayotganligi va xokazo.

Tabiiyki, eng yaxshi strategiya xech qanday radikal o’zgarishlarni talab qilmaydigan strategiyadir.