O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

3. Dori bilan davolashning asosiy turlari. 
Odatda dori bilan davolashning 4 ta turi tafovut qilinadi: 
1. Profilaktik
22
terapiya – bu kasallik kelib chiqishining oldini olishga 
qaratilgan davo turi bo‘lib, bu maqsadda asosan dezinfeksiyalovchi va 
ximioterapevtik vositalar qo‘llaniladi. Shuningdek, turli kasalliklar kelib 
chiqishining oldini olishga qaratilgan profilaktik emlashlarni ham mazkur 
davolash turiga misol tariqasida keltirib o‘tish mumkin. 
22
Yunonchadan 
prophylaktikos
– saqlash, himoyaqilish 

---

- 172 -
2. Etiotrop
23
(kauzal
24
) terapiya – kasallikni keltirib chiqargan omilga 
qarshi kuraShuvchi davo turi bo‘lib, unga antibiotiklarni, silga, zahmga, gijjaga, 
sodda jonivorlarga qarshi va turli kimyoviy tuzilishli antibakterial vositalarni 
qo‘llashni misol qilib keltirish mumkin. 
3. Simptomatik terapiya – asosan kasallik yoki patologik holat keltirib 
chiqaradigan turli noxush simptomlarni (belgilarni) bartaraf etish uchun 
qo‘llaniladigan davo turi bo‘lib hisoblanadi. Masalan, og‘riqni bartaraf etish. 
Og‘riqning kelib chiqishida asosan prostaglandinlar sintezlanishi asosiy o‘rinni 
egallaydi. Dori vositalar ta’sirida ular sintezining buzilishi esa 
patogenetik
25
 
terapiya 
bo‘lib hisoblanadi. Shuning uchun u ko‘pincha patogenetik terapiya 
rolini ham bajaradi. 
4. O‘rin bosuvchi terapiya – organizmdagi biogen tabiatli moddalar 
yetishmasligida qo‘llaniluvchi davo turi bo‘lib hisoblanadi. Masalan, qandli 
diabetda insulinning, gipotireozda yod dori vositalarining, gipo- yoki 
avitaminozda vitamin dori vositalarining qo‘llanilishi. Bunda o‘rin bosuvchi 
dori vosita kasallikning turiga bog‘liq holda oylar yoki yillar davomida 
qo‘llanilishi ham mumkin.