O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muxammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti huzuridagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi

Matnli fayllar

Matnli fayllarga ma’lumotlar yozish
Matnli fayllarni w rejimidan foydalanib ochiladi. Ochilgan faylga ma’lumotlarni saqlash yoki faylga ma’lumotlarni qo‘shish uchun write(str) metodidan foydalaniladi. Shuni yodda saqlash kerakki fayllarga ma’lumotlarni satr ko‘rinishga o‘tkazib yoziladi, shu sababdan faylga biror–bir sonni yozishga to‘g‘ri kelsa, son avvalambor satrli ko‘rinishga keltiriladi. Masalan, faylga ma’lumot yozish:
with open("hello.txt", "w") as file:
file.write("hello world")
Yuqorida keltirilgan dasturdagi fayl dastur kodi joylashgan katalogda hosil bo‘ladi. Yaratilgan faylning nomi “hello.txt” nomli fayl hisoblanadi. O‘zgartirishlar qilish maqsadida bu faylni ixtiyoriy fayl tahrirlovchi dasturlarda ochish mumkin. Yuqoridagi dasturga o‘zgartirish kiritib yaratilgan faylga qo‘shimcha ma’lumot yozish mumkin:
with open("hello.txt", "a") as file:
file.write("\ngood bye, world")
Faylda joylashtirilgan ma’lumotlarning oxirgi satrini to‘ldirish va ma’lumotlarni yozish uchun file o‘zgaruvchisi tashkil etiladi. Dasturni ikkinchi satrda yozilgan ma’lumotlar ketma–ketligida “\n” amali keltirilgan. Bu amal satrni tugatib yangi satrdan ma’lumotlarni yozishni bildiradi. Bu ketma–ketliklar bajarilib bo‘linganidan so‘ng “hello.txt” fayli quyidagi ko‘rinishga keladi:
hello world
good bye, world
Fayllarga yozishning yana bir yo‘li bu standart print() funksiyasidir. Bu funksiya yordamida quyidagicha ko‘rinishda fayllarni yozish mumkin:
with open("hello.txt", "a") as hello_file:
print("Hello, world", file=hello_file)
Yuqorida keltirilgan dasturda ma’lumotlarni faylga chiqarish ko‘rsatib o‘tilgan. Bu yerda print funksiyasi file parametr–o‘zgaruvchisi orqali faylning nomi ko‘rsatilmoqda. Birinchi parametr sifatida faylga chiqariladigan ma’lumotlar keltirilgan.
Fayllarni o‘qish
Fayllar r (Read) rejimi yordamida o‘qish uchun ochiladi. Faylni o‘qish uchun ochilganidan so‘ng turli metodlar va funksiyalar yordamida fayl ma’lumotlarini o‘qish mumkin bo‘ladi:

•