O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov

Laktitrop gormon bo’lishiga ta’sir etuvchi moddalarning ta;sir lokolizatsiyasi. (+) – stimullovchi ta’sir; (-) – susaytiruvchi tasir; D – dofamin retseptori

Bromkriptin levodopa

Laktotrop garmon

Antipsixotik moddalar
(fenotiazin, buterofinon)

Metoklopamid

Dofaminomimetiklar

Dofaminoblokatorlar

Sut bezi

gipotalamus

(prolaktin)

Dofamin (prolaktostatin)

Gipofizning orqa bo‘lagi gormonlari bo‘lmish oksitotsin va vazopressin (antidiuretik gormon) polipeptidlar hisoblanadi. Sintetik yul bilan ham olingan. Miometriyga rag‘batlantiruvchi ta'sir etish oksitotsinning asosiy ta'siridir. Oksitotsin ta'siriga xomiladorlikning oxirgi davridagi miometriy ayniqsa sezgir bo’lib, u tug‘ishdan keyingi bir necha kun ichida ham shundayligicha saqlanadi. Organizmda oksitotsin aminopeptitazalarga mansub bo‘lgan oksitotsinaza ta'sirida faolsizlantiriladi. Oksitotsin dori dori vositai sifatida tug‘ish jarayonini rag‘batlantirish va tug‘ishdan keyingi davrda bachadondan qon ketishini to‘xtatish uchun, hamda laktatsiyani kuchaytirish uchun qo‘llaniladi.
Oksitotsin toza holda chiqailadi (TB-ta'sir dozalanadi, mushak va qon tomirga kiritiladi). Bundan tashqari pituitrin (gipofiz bezining orqa bo‘lagi suvli ekstrakti ) dori vosita tarkibida ham bor.
D e z a m i n o o k s i t o s i n (sandopart, demoksitotsin) oksitotsinni sintetik hosilasidir. Oksitotsindan farq qilib, fermentlar ta'siriga chidamli va ta'siri davomlidir. Transbukal (lunjda tutish) yo‘l bilan qo‘llaniladi.
Vazopressin (antidiuretik gormon )o‘ziga xos V-retseptorlar bilan bog‘lanadi.U asosan ikkita podtipga bo‘linadi: V₁ va V₂ (3-jadval). V₂-retseptorlar adenilatsiklaza, V₁-retseptorlar – fosfatidilinozitol sikli (inozitoltrifosfat va diatsilglitserol ikkilamchi vositachilardir) bilan alaqadorlar. Vazopressin ikkita asosiy xossaga egadir: 1)nefronning distal qismida suvni qayti so‘rilishini (reabsorbsiyasini) boshqaradi; 2) silliq mushaklarga rag‘batlantiruvchi ta'sir ko‘rsatadi.
Silliq mushaklarga jumladan, tomirlarga ta'siri V_1a- retseptorlari orqali amalga oshadi. Bu vazopressinning juda kata dozalarida (antidiuretik ta'sirni yuzaga chiqaruvchi dozalardan yuz marta kattaroq) gina namoyon bo‘ladi. Qon bosimini ko‘tarilishi arteriola va kapillyarlar mushaklaridagi retseptorlarga bevosita ta'siri bilan bog‘liq.