“A” test interval A’ test.
Testing ikkita parallel shakllari asosida o’tkazilgan testlar natijalari
o’rtasidagi korrelyatsiya koefsenti ishonchlilik indeksi sifatida qabul qilingan.
Korrelyatsiya koefsentining yuqoriligi va ikkita sinov o’rtasidagi intervallning
kattaligi testning yuqori ishonchliligidan dalolat beradi. Testlar o’rtasidagi oraliqda
sinovdan o’tayotganlar bilan sodir bo’lgan hodisalar, ular tomonidan hissiyotlarga
berilish, aldovlar testing ishonchlilik darajasiga sezilarli ta’sir ko’rsatmaydi ( huddi
RETEST usulidagi kabi ).
XULOSA
16
Yuqorida keltirilgan fikrlarimdan asoslash maqsadida shuni takidlashim
joizki psixodiagnostik testlarni avvalo maqsadini aniqlash, test uchun topshiqlarni
umumlashtirish, testni sinab ko’rishgacha bo’lgan topshiriqlari va ularni qayta ko’tib
chiqish, qabul qilish ulardan so’ng test shkalalarini shakllantirish, pilotaj
testlashtirish va keying bosqich sifatida testlarni standartlashtirish, me’yoriy
ko’rsatkichlarini aniqlashtirish va ulardagi validlashtirishni ta’minlash, madaniy
muhitga mos validlashtirish kerakligi undan keyin esa testlarni amliyotga tadbiq
etish uchun e’lon qilish so’ngi bosqichda esa testlarni vaqti vaqti bilan qayta ko’rib
qichish va taxrirlash har tomonlama o’z ifodasini topadi.
Standartlashtirish ko’rib turganimizdek turli bosqichlarni o’z ichiga oladi
buni yuqoridagi fikrim ham isbotlamoqda. Psixologik testlar o’zining qadr
qimmatini anshu tamoyillar bilan ajralib turadi. Yana shuni aytish o’rinliki
Respublikamizda testlarni mahalliy muhit uchun moslashtirish bugungi kungacha
davom etmoqda. Har bir metodika va testlarni yaratilishi uni muhit uchun
modifikatsiya qilish sanab o’tgan talablar asosida bo’ladi albatta. Biz
Respublikamizda psixologik metodikalarning tadbiq etilishi va ularning psixilogik
amaliyotida qo’llanishi, psixodiagnostik maqsadlarda testlarning o’rni borasidagi
tarixiy manbalarga murojat qilishimiz anchagina samarali ma’lumotlarni keltirib
chiqardi.
Psixologik testlarni qo’llash va yaratishning o’zi bilan yuqori natijalarga
erishib bo’lmaydi, ammo ularning xarakteristikasi, ularning tadqiqotlarda
qo’llanilishi aniq rejalar zarurligi va bu boradagi jahon psixologiyasi tajribalariga
tayanib ish ko’rish lozim bo’ladi.
Standartlashtirish ham jahon miqyosi talablariga mos ravishda ishlab
chiqilgan nazriya va konsepsiyalarga asoslangan holda bo’ladi. Bu holatlar
psixodiagnostikaning psixometrika sohasidagi yangi g’oyalarni yaratilishiga
imkoniyatlarni keltirib chiqaradi.
Fikrimning so’ngida psixodiagnostika sohalari oldida hali ulkan muammolar
va ularning yechimi turganligini ham takidlamoqchiman. Mening bu izlanishlarim
17
kelajakda ana shunday muammolarni yechimni topilishiga xizmat qiladi deb
o’ylayman.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
1.
I.A.Karimov “O’z kelajagimizni o’z qo’limiz bilan qurmoqdamiz”-1999
2.
I.A.Karimov “Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari”-1998
3.
Rasulov A.I. “Psixodiagnostika”-2010
4.
Жан Пиаже “Эксперименталъная психология” В-5 М-1975
Do'stlaringiz bilan baham: |