O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti


davrlariga  ajratish mumkin. Ular umumiy nom bilan  suv rejimi davrlari



Download 3,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet93/186
Sana07.07.2022
Hajmi3,89 Mb.
#752457
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   186
Bog'liq
2 5274118169022173722

 
davrlariga 
ajratish mumkin. Ular umumiy nom bilan 
suv rejimi davrlari
 
deb ataladi. 
Daryolar suv rejimining davrlari soni turli tabiiy geografik zonalarda 
joylashgan daryolar uchun turlicha - ikkitadan to to‘rttagacha bo‘lishi 
mumkin. Masalan, tekislik hududlarida quyidagi to‘rt davr kuzatiladi: 


108 
bahorgi to‘linsuv davri
(polovode), 
yozgi kam suvli davr
(yozgi mejen), 
kuzgi toshqin davri
 
(pavodok), 
qishki kam suvli davr
 
(kuzgi mejen). Ba’zi 
tekislik daryolarida kuzgi toshqin davri kuzatilmasligi mumkin, yozgi 
to‘linsuv davri uzoq muddatga cho‘ziladigan daryolarda esa yozgi kam 
suvli davr kuzatilmaydi. 
O‘rta Osiyoning nisbatan yirik daryolarida esa, asosan, ikkita davr, 
bahorgi - yozgi to‘linsuv davri va kuzgi - qishki kam suvli davr kuzatiladi. 
 To‘linsuv davri
 
deb, daryoda suvning ko‘payishi har yili deyarli bir 
xil mavsumda takrorlanadigan va uzoq vaqt (2-6 oy) davom etadigan 
davrga aytiladi. Bu davrda daryo qayirlari suv ostida qoladi. Suv sathining 
keskin ko‘tarilishi esa ayrim hollarda ko‘ngilsiz hodisalarga sabab bo‘ladi. 
To‘linsuv davrining asosiy elementlariga quyidagilar kiradi: 
to‘linsuv davrining boshlanish vaqti, ko‘tarilish tezligi va bu 
ko‘tarilishning davom etish vaqti, to‘linsuv davrining balandligi va 
cho‘qqisi, to‘linsuv davrining pasayishi va bu pasayishining davom etish 
vaqti, to‘linsuv davrining tugash vaqti, to‘linsuv davrining umumiy davom 
etish vaqti, to‘linsuv davridagi oqim hajmi. 
 Toshqin davri
 
deganda, daryo havzasiga yoqqan jala yomg‘irlar 
natijasida daryodagi suv sathi va sarfining juda tez ortishi va shunday 
keskin kamayishi tushuniladi. Toshqin davri o‘zining qisqa muddatliligi, 
oqim hajmining nisbatan kichikligi hamda ayni bir daryoda butun yil 
davomida turli davrlarda kuzatilishi bilan to‘linsuv davridan farq qiladi. 
Tog‘li hududlarda, jumladan O‘rta Osiyo daryolarida havo haroratining 
keskin ko‘tarilishi natijasida qor yoki muzliklarning jadal erishi hisobiga 
ham toshqinlar kuzatilishi mumkin. 

Download 3,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   186




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish