O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi

I.Bob. Sud-psixologik ekspertizasi haqida tushuncha.
1.1. Sud-psixologik ekspertizasi bu-
Ijtimoiy Sud tizimining to'g'ri ishlashi uchun qonun va psixologiya o'rtasidagi hamkorlik zarurati tobora ko'proq namoyon bo'lmoqda. Psixologiya va huquq umumiy ravishda o'zlarining aralashuv ob'ekti bilan ajralib turadi, bu esa insonning xulq-atvoridan boshqa narsa emas. Aslini olib qaraganda, Psixologiya - qonunning "ittifoqchisi", chunki Adliya savollaridan oldin Psixologiya forumda (sud yoki tribunalda) hamkorlik qiladi va Qonunning amal qilishini yaxshilaydi.
Sud ekspertizasi - fan va texnika yutuqlaridan jinoiy, fuqarolik, xoʻjalik, maʼmuriy protsessda foydalanishning bir shakli. U ishni toʻgʻri hal etish uchun ahamiyatli holatlarni aniqlash maqsadida oʻtkaziladi. Surishtiruvchi, tergovchi, sudning topshirigʻiga binoan, maxsus bilimlarga ega shaxs (ekspert) oʻziga taqdim etilgan ashyoviy dalillar, voqeaholatlarni tekshiradi. Ekspert tadkiqoti natijalari boʻyicha ekspertning xulosasi tuziladi. Unda espertiza oʻtkazish asoslari, sharoitlari, tekshiriladigan obʼyektlar, hal qilinadigan masalalar, ekspert aniklagan maʼlumotlar bayon etiladi. Ekspertning xulosasi dalillar manbai boʻlib, unda aniklangan maʼlumotlar dalillar sifatida qabul qilinadi. Ashyoviy dalillar va ekspert tekshiruvi uchun olingan namunalar, tirik odam tanasi va uning qismlari, murda, voqea joyidagi holat, hujjatlar Sud ekspertizasi obʼyektlari jumlasiga kiradi. Sud ekspertizasi hal etiladigan masalasi, obʼyekti, predmeta va uslubiyotining umumiyligi boʻyicha kriminalistik, transportmuhandislik, tibbiy va psixiatrik, qishloq xoʻjaligi., ekologik, biologik, iqtisodiy, texnikmuxandislik va boshqa ekspertizalarga boʻlinadi. Har bir turdagi Sud ekspertizasi oʻziga xos uslubiyotga binoan oʻtkaziladi. Sud ekspertizasi quyidagi asoslarga koʻra tuslanadi: ekspertlarning soni boʻyicha — yakka tartibda oʻtkaziladigan va komissiyaviy ekspertizalar; tadqiqotning hajmi boʻyicha — asosiy va qoʻshimcha ekspertizalar; ketma-ketligi boʻyicha — birlamchi va qayta ekspertizalar; qoʻllanadigan bilim sohalarining soni boʻyicha — bir turdagi va kompleks ekspertizalar, obʼyektlar soni boʻyicha — kam obʼyektli va kup obʼyektli ekspertizalar. Sud ekspertizasini tayinlash va oʻtkazish tartibi hamda ekspertning xulosasini baholash qoidalari tegishli protsessual qonunlarda belgilangan.