O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi o`zbekiston milliy unversiteti “iqtisodiyot” fakulteti “MAKROiqtisodiyot” kafedrasi 5520100- ijtimoiy ish;pensiya ta`minoti yo`nalishi talabasi tomonidan tayyorlangan
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI O`ZBEKISTON MILLIY UNVERSITETI “IQTISODIYOT” FAKULTETI “MAKROIQTISODIYOT” KAFEDRASI 5520100- ijtimoiy ish;pensiya ta`minoti yo`nalishi talabasi tomonidan tayyorlangan Taqdimot
BAJARDI; ALLANAZAROV ABDULAZIZ
QABUL QILDI; (PHD) Do`smuhamedov o. s
MAVZU: “NOBANK KREDIT TASHKILOTLAR”
“NKT” TARIXI VA ZARURLIGI.
“NKT” TURLARI VA FUNKSIYASI.
O`ZBEKISTONDA “NKT”FAOLIYATI.
“Nobank kredit tashkilotlar” – deganda tor doirada ixtisoslashgan va alohida bank operatsiyalarini amalga oshirish huquqiga ega bo`lgan kredit uyushmasi yoki tashkiloti tushuniladi.
Nobank kredit tashkilotlar kelib chiqish tarixi XIX-asr 40-yillarida (1840-1850-yillar) Germaniyada tashil etilgan. Uning asoschisi Fridrix Rayfayzen tomonidan Veyerbushshahrida, “Xlebniy soyuz” deb nomlangan o`zaro yordam kassasi tashkil etilgan.
Har qanday mamlakatdi kredit tizimining bosh bo`g`ini bu tijorat banklari hisoblanadi, tijorat banklari ham o`z operatsiyalardi to`liq bajara olmaydi, shu sababli nobank kredit tashkilotlar ga bo`lgan zarurat tug`uladi.
Undan tashqari nobank kredit tashkilotlar qulaylik tomoni shundaki kredit zarur bo`lgan vaqtda juda tez vaqtda va ortiqcha hujjatlarsiz olish imkoni bor.
Nobank kredit tashkilotlarini funksiyalari.
-bu funksiyada asosan tadbirkorlikni qo`llab quvvatlash vazifasi bajaradi.
Iqtisodiy
-ijtimoiy funksiyada aholini moddiy tomondan qo`llab quvatlash va ulardi farovonligini oshirish vazifasi hisoblanadi.
Ijtimoiy
O`zbekistonda nobank kredit tashkilotlardi quydagi turlari mavjud:
Mikromoliya tashkiloti
Ipotekani qayta moliyalashtirish tashkiloti.
Lobard.
Mikromoliya tashkiloti-mikromoliyalash faoliyatini qonunda nazarda tutilgan xizmatlardi ko`rsatadigan yuridik shaxs xisoblanadi. (Ustav kapitali 2 mlrd so`m).
Mikrokredit
300 mlin so`m.
Mikroqarz
50 miln so`m.
Mikrolizing
300 mlin so`m
Lombard-Garov evaziga mijozlarga qisqa muddaga ,o`z ustav kapitalidan (500 million) oshmagan miqdorda mikroqarzlar berish bilan shug`ullanuvchi yuridik shaxs. O`zbekiston Resbublikasi Markaziy banki ro`yhatidan o`tgan, 2005 -2022 yillar oralig`ida 76 ta lombardlar mavjud.
Ipotekani qayta moliyalashtirish tashkiloti. Ustav kapitali (25 mrld so`m).
Birinchidan
Banklar tomonidan berilgan ipoteka kreditlariga moliyaviy mablag`lar tag`dim etishga
Ikkinchidan
Banklar tomonidan berilgan ipotek kreditlari bo`yicha talab qilish huquqini olishga.
Uchinchidan
Pul mablag`larine banklar tomonidan chiqarilgan ipoteka qimatli qog`ozlarini joylashtirishga haqli hisoblanadi
1.Iqtisodiy sohada jinoyat sodir qilgan shaxslar, terrorizmni moliyalashtirish va boshqa jinoiy suglangan shaxslar. 2.Bankrot deb elon qilingan shaxlar, 3.Davlar organlari. 4.Imtiyozli soliq rejimini taqdim etuvchi shaxslar.
Nobank kredit tashkilotlarni quydagi shaxslar ochishi mumkin emas.