O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

7.2.
 
DHCP yaratilish tarixi 
DHCP protokoli konsepsiyasi 1993 yilda taklif qilingan, 1997 yil bahorida 
RFC 2131 deb nomlangan hujjatda to‘liq tavsiflangan. 
DHCP texnologiyasi tarmoq parametrlarini sozlash sohasida birinchi emas, 
bundan oldin ham boshqa texnologiyalar qo‘llanilgan. Masalan: RARP va BOOTP 
protokollari. 
Oldin katta tarmoqlarning baʼzi doimiy xotira disklari bo‘lmagan ishchi 
stansiyalarda (masalan terminallarda) OT va tarmoq dasturlari tarmoq orqali 
yuklangan. Buning uchun ishchi stansiyasining ROM-xotirasida yozilgan birinchi 
yuklanadigan dastur bo‘lishi kerak. Faqat o‘qish uchun mo‘ljallangan bunday xotira 
ishchi stansiyasini ishlab chiqargan firmada ishlab chiqariladi. Shu sababli ushbu 
xotirada server IP adresi va hatto ishchi stansiya o‘zining IP-adresi haqida maʼlumot 
mavjud emas. Agar server va ishchi stansiya bitta tarmoqda joylashgan bo‘lsa, unda 
OT va tarmoq dasturlarini yuklash uchun RARP protokolidan foydalanish yеtarli, 
aks holda BOOTP protokoli qo‘llaniladi. Chunki RARP protokol joriy tarmoq uchun 
mo‘ljallangan broadcast xabar uzatadi, bu xabar esa marshrutizatorlar orqali 
translatsiya qilinmaydi (boshqa tarmoqqa uzatilmaydi).
BOOTP protokoli esa butun tarmoq ishchi stansiyalariga yеtib boradigan 
broadcast xabar uzatadi. BOOTP protokolida ishchi stansiya 68 port va 0.0.0.0 
adresdan (chunki ishchi stansiya hali IP adresga ega emas) 255.255.255.255 

---

75 
broadcast adresning 67 portiga xabar uzatadi. Server javob xabarni uzatish uchun 2 
usuldan birini qo‘llaydi: 
1)
kadrni yaratadi, kadr sarlavhasida qabul qiluvchining MAC adresi joyida 
ishchi stansiyadan kelgan so‘rovdagi MAC adresni yozadi.(agar bitta tarmoqda 
bo‘lsa); 
2)
javob ham broadcast xabar orqali 255.255.255.255 broadcast adresga 
yuboriladi. 
DHCP – BOOTP protokolining kengaytirilgan versiyasi. 
BOOTP va DHCP o‘rtasidagi asosiy farq shundaki, BOOTP protokoli IP-
adreslarning statik sozlashni qo‘llab-quvvatlaydi, DHCP esa dinamik sozlashni 
qo‘llab-quvvatlaydi.