O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universiteti p. Habibullayev nomidagi fizika fakulteti “fotonika” kafedrasi 5A140202 “Fizika (Optika)

Obyektning elektron tasviri tashqi elektrik va magnitik maydonlar yordamida, taxminan, optik tasvir linzalar yordamida hosil qilingandek, yaratiladi. Elektron mikroskopda elektronlar oqimini fokuslovchi va-sochuvchi qurilmalar “elektron linzalar” deb ataladi.

• Obyektning elektron tasviri tashqi elektrik va magnitik maydonlar yordamida, taxminan, optik tasvir linzalar yordamida hosil qilingandek, yaratiladi. Elektron mikroskopda elektronlar oqimini fokuslovchi va-sochuvchi qurilmalar “elektron linzalar” deb ataladi.
• Elektron mikroskopning turlari ko‘p bo‘lib, ular ichida eng ko‘p qo‘llaniladigani rastrli elektron mikroskop (REM). Agar oddiy televizorning elektron-nur naychasi ichiga ekrani va elektronlar manbayi orasiga biror obyektni joylashtirsak, REM ning sodda sxemasini hosil qilamiz. Bunday mikroskopda qalinligi 10 nm atrofida bo‘lgan ingichka elektron-nur dastasi obyekt ustidan gorizontal yo'nalishda yurib uni skanerlaydi va har bir nuqtadan olingan signallarni sinxron ravishda kineskopga beradi.
• Butun jarayon televizor ishlashlga o‘xshab ketadi. Elektronlar oqimi manbayi bo‘lib qizdirilgan volfram tolasi ishlatiladi. U qizdirilganda termoelektron emissiya natijasida undan ,elektronlar uchib chiqadi.
• Elektronlar oqimi namuna orqali o‘tganda ba'zi elektronlar namuna atomlari yadrolari yoki elektronlar bilan to‘qnashish natijasida sochiiib ketadi, boshqalari esa namunadan to‘g‘ri o‘tib ketadi. Ba’zi hollarda rentgen nuri chiqaruvchi ikkilamchi elektronlar paydo bo‘ladi. Bu jarayonlarning barchasini maxsus detektorlar qayd qiladi va o‘zgartirilgan holda ekranga chiqariladi, natijada o‘rganilayotgan obyektning kattalashgan tasviri hosil bo‘ladi.