O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. E. Mamarajabov, sh sh. Adinayev, R. A. Razzokov kompyuter ta’minoti

 
Kompyuter bilan muloqat.
OS ning ayrim resurslarida kompyuter bilan 
muloqat kо‘zda tutilgan. Bundan tashqari foydalanuvchi ham о‘z dasturiga 
muloqatni kiritishi mumkin. Muloqat tashabbuskori sistema yoki foydalanuvchi 
bо‘lishi mumkin. Tashabbuskor sistema bо‘lganda, sistema hosil bо‘lgan holatdan 

---

138 
boshqa holatga о‘tish yo’lini foydalanuvchi tafsiyasiga asosan bajaradi. Bunday 
holatlar rejali yoki rejasiz bо‘lishi mumkin. Rejali holat sistemada kо‘zda tutilgan 
bо‘lib foydalanuvchining javobi sistema unumdorligini oshirishga olib keladi. 
Rejada kо‘zda tutilmagan muloqatda esa sistema jarayonni qay tartibda bajarishni 
"bilmaydi" va tupik holat vujudga kelishi ham mumkin. Masalan, foydalanuvchi 
dasturi sistemada mavjud bо‘lmagan resursni talab qilishi. Muloqat tashabbuskori 
foydalanuvchi bо‘lganda, sistema kutish holatiga о‘tadi va foydalanuvchining 
buyrug‘iga asosan ishni davom ettiradi. Masalan, sistema xizmat qilayotgan dasturni 
vaqtinchalik yoki umuman tо‘xtatish.