O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi камолиддин беҳзод номли миллий рассомлик ва дизайн институти



Download 1,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/76
Sana30.12.2021
Hajmi1,34 Mb.
#92177
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   76
Bog'liq
5 6192887123327058281

                                                           

1

Винокур Г.О. Культура языка //Печать и революция. 1923. №5. –С.100-105. 



2

 Қаранг. Н.А.Кондратов. Пражская лингвистическая школа// Русский язык в школе. 1968. №2. –С.5-13. 

3

 Қаранг. Тезисы пражского лингвистического кружка//Пражский лингвистический кружок. –М.: Прогресс. 1967. 



–С.395-396. 


43 

 

tilshunos  olimlaridan  A.  g‗ulomov,  B.O‗rinboev,  R.  Qo‗ng‗urov,  T.  Qudratov,  S. 

Inomxo‗jaev,  Yo.  Tojiev,  E.Begmatov,  I.  Ibrohimov,  A.  Ahmedov,  A.Boboeva, 

M.Asomiddinova, B. Umurqulov, H. Jalilov, N.Hasanovalarning bu yo‗nalishdagi 

ishlari  o‗zbek  nutqi  madaniyati  masalalari  bilan  bog‗liq  muammolarning 

yechimiga muhim hissa bo‗lib qushildi. 

Hozirda  «Nutq  madaniyati»  fani  o‗zbek    tilshunosligining  o‗ziga  xos  amaliy 

sohasi  sifatida  o‗quv  dasturlaridan  o‗rin  olgan.  Bu  fan  tilshunoslikning  nazariy 

kurslaridan  olingan bilimlarga suyangan holda to‗g‗ri,  aniq,  mantiqli,  ifodali  nutq 

tuzish yo‗llarini o‗rganadi.  

«Nutq madaniyati» kursi adabiy til me‘yorlari, nutq, nutqning kommunikativ 

sifatlari,  nutq  uslublari,  nutqda  uchrashi  mumkin  bo‗lgan  kamchilik  va  xatolar, 

nutqning talaffuziga doir muammolar yuzasidan bahs yuritadi.  

«Nutq  madaniyati»  kursi  fan  sifatida  o‗z  tekshirish  ob‘ekti,  maqsad  va 

vazifalariga  ega.  Uning  tekshirish  predmeti  nutqning  til  qurilishi,  adabiy  til 

me‘yorlari  va  nutqning  kommunikativ  (aloqa  uchun  kerakli)  fazilatlaridir.  Nutq 

madaniyatining  asosiy  tekshirish  ob‘ekti  adabiy  til  me‘yorlari, asosiy  vazifasi  esa 

ushbu me‘yordagi ikkilanishlarni bartaraf etishdir. 

«Nutq madaniyati» fani adabiy til me‘yorlarini, uning taraqqiy  etib borishi, 

undagi  ba‘zi  unsurlarning  eskirishi,  ular  o‗rnida  yangi  me‘yoriy  unsurlarning 

paydo  bo‗lishini  kuzatib,  qayd  etib  boradi.  Biroq  bu  fan  adabiy  me‘yorlarni 

yaratmaydi,  ba‘zi  hodisalarni  me‘yor  sifatida  majburan  kiritmaydi,  balki  o‗zbek 

milliy  adabiy  tili  faoliyatini,  uning  rivojlanishini  kuzatib  boradi,  ob‘ektiv 

qonunlarni kashf etadi, shular asosida tavsiyalar beradi. 

«Nutq madaniyati» to‗g‗risida so‗zlashdan oldin, nutqning o‗zi nima, u tildan 

qanday  farqlanadi,  til  madaniyati  va  nutq  madaniyati  tushunchalari  nimani 

anglatadi degan savollarga javob topishimiz kerak. 

Til va nutq bir - biriga bog‗liq hodisalardir. Til nutq uchun moddiy material, 

bu  material  asosida  nutq  tashkil  topadi.  Tildagi  hamma  narsa  til  jamoasi  uchun 

umumiy bo‗ladi. Tilda ruhiy  va moddiy material mavjud bo‗lib, so‗zning kishilar 

xotirasidagi obrazlari ruhiy material, nutq yaratish jarayonida qo‗llaniladigan so‗z 

shakllari, morfemalar, tovushlar moddiy material hisoblanadi. Tilning ruhiy hodisa 

ekanligi  uning  ongda  saqlanishi  bo‗lsa,  moddiy  hodisaligi  undagi  til  vositalari 

orqali  belgilanadi.  Nutq  -  bu  til  deb  ataluvchi,  o„ta  muhim  vazifalarni 




Download 1,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   76




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish