O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi jizzax politexnika instituti

2. Navbatdagi faza, mazmunni tushunish, anglashdan iborat. Unda 15-20 daqiqa davomida ma‘ruza qilinadi. Bu bosqichning asosiy vazifasi talabalarning yangi materialni tushunishlarini

ta‘minlashdir. Bunda o‘qituvchi talabalarga turli savollar bilan murojat etadi, masalan:

• 
  Sizning uchun hozir eshitganlaringizning qay biri yangilik bo‘ldi?
  
• 
  Eshitganlaringiz bo‘yicha sizning fikringiz qanday?
  
• 
  Sizda eng katta taassurot qoldirgan nima? – kabilar.
  

3. Tafakkur fazasida olingan bilimlar mustahkamlanadi. O‘rganilayotgan masala bo‘yicha talabalarning o‘z tushunchalari shakllanadi. Ma‘ruza eshitgach, ularning bilimlari kengayib, mustaqil fikrlaydilar, o‘z fikrlarini eshit-ganlari bilan taqqoslaydilar. Bu bosqichda talabalar-ga fikrlarini tahlil qilishga qaratilgan topshiriqlar beriladi. Ular turlicha bo‘lishi mumkin.

Ma‘ruza o‘qituvchidan darsga puxta tayyorlanishni, ma‘ruzaning turli variantlarini tayyorlab qo‘yishni talab qiladi. Bunda o‘qituvchi har bir dars jarayoni texnologik xaritasini tayyorlaydi. Ќuyida «Iqtisodiy resurslar va jamiyat ehtiyojlari» mavzuidagi jadallashgan ma‘ruzaga tuzilgan texnologik xaritani namuna sifatida keltiramiz. Uni ta‘lim texnologiyasi sifatida ham qarash mumkin.

Buning uchun ma‘ruzani unga qo‘yiladigan talablar asosida texnologik xarinfsini tayyorlash kerak.

Avvaldan ma‘ruza qanday o‘tkazilishiga ko‘ra muammoli ma‘ruzami yoki boshqami texnologik yondashuvga asoslangan holda ma‘ruza darsining texnologik xaritasida ifodalanadi. Buni biz ko‘rgazmali va tarqatma materiallar orqali amakua oshiramiz.

Xulosa
* Ma‘ruza o‘quv jarayonini asosiy bo‘g‘ini, o‘quvchi talabalar bilan mulo-qatda bo‘lishning alohida bir shakli bo‘lib, unda o‘quv materiali, mavzu kuchli ravishda, ma‘lum bir tizimga solingan –bayoni tushiniladi.

* Ma‘ruza fanini o‘rganishda qiziqish ishtiyoq, talabalarda fanni yanada chuqurroq o‘rganishga xoxish istak uyg‘otishi kerak. Buning uchun ma‘ruzani unga qo‘yiladigan talablar asosida tayyorlanib o‘tkazish kerak.

* Avvaldan ma‘ruza qanday o‘tkazilishiga ko‘ra muammoli ma‘ruzami yoki texnologik yondashuvga asoslangan holda bo‘lishiga ko‘ra ma‘ruza darsining texnologik xaritasini tuzish zarur..